نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
2 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده
پرداختن به پیوند اقتصادی ناآرامی‌ها و ریشه‌یابی آن در هر جامعه‌ای نیاز به بررسی عمیق دارد. کشورهایی که از ثبات سیاسی-اجتماعی بیشتری برخوردارند در رسیدن به رشد و توسعه اقتصادی به‌طور نسبی موفق‌ترند و نابرابری و ناآرامی کمتری داشته اند. چگونگی فقر، نابرابری، بیکاری و آزادی‌های مدنی نقش قابل توجهی هم در پایداری سیاسی و هم در توسعه اقتصادی داشته‌اند. نابرابری موجب ناآرامی و آن موجب بی‌ثباتی اجتماعی- سیاسی می‌شود. بی‌ثباتی از سوی دیگر می‌تواند حقوق مالکیت را تهدید کند و اثر منفی بر سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی داشته باشد. هدف این مقاله آن است که از چشم‌انداز نابرابری به شکل‌گیری ناآرامی‌های سیاسی-اجتماعی توجه کند. در آن ارتباط نابرابری و ناآرامی‌های سیاسی-اجتماعی برای 53 کشور شامل ایران از میان دو گروه از کشورهای توسعه‌یافته ( 36 مورد) و کشورهای منا (17 مورد) مورد آزمون قرار می‌گیرند. نتایج نشان می‌دهند نابرابری عامل مهمی در شکل‌گیری ناآرامی‌های سیاسی-اجتماعی بوده است. بی‌ثباتی‌های حاصل همچنین به‌طور غیرمستقیم موجب کاهش سرمایه‌گذاری و تهدید حقوق مالکیت می‌شود که درنهایت اثر منفی بر رشد اقتصادی دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Analyzing the relationship between inequality and social unrest: Iran and the selected countries
نویسندگان [English]
- Yadollah Dadgar 1
- Hassan Mahmoodvand 2
1 Professor, Economic Department, Shahid Beheshty University, Tehran, Iran.
2 M, S of Economics, Economic Department, Shahid Beheshty University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Analyzing the relationship between inequality and social unrest is a crucial issue which, requires a deep investigation. Adequate historical evident have indicated that countries with more political and social stability have been more successful in achieving the economic development as well. Poverty position, inequality, unemployment, hyperinflation and status of civil liberty, have had influential roles on political stability and economic development too. Inequality leads to unrest which in turn causes much more instability. In addition, instability threats property right and productive investment. This trend finally will decline economic growth and economic welfare. Hence, this article is testing and analyzing the relationship between inequality and politico-social unrest among 36 developed countries on one hand and 17 MENA countries (including Iran) on the other. Some findings of this work indicates that inequality causes unrest and political instability which eventually declines economic growth. According to the result of it improving political and social stability and alleviating inequality will decrease, social unrest.
کلیدواژه‌ها [English]
- Inequality
- economic stability
- social unrest
- economic growth
الف – منابع فارسی:
احمدی، حسین، و سعید معیدفر. «دموکراسی و ثبات سیاسی»، دوفصلنامه مسائل اجتماعی ایران 6، شماره 1 (بهار و تابستان 1394): 7-35.
استیگلیتز، جوزف. بهای نابرابری. ترجمه اسماعیل رئیسی. قم: نشر معارف، 1394.
بنی‌هاشمی، میرقاسم. «انتخابات و ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران»، نشریه مطالعات راهبردی 18، شماره 3 (پاییز 1394): 139-170.
پیران، پرویز. «فقر و جنبش‌های اجتماعی در ایران»، نشریه رفاه اجتماعی 5، شماره 18 (پاییز 1384): 17-62.
تقوی، سیدمحمدعلی. «ریشه‌های بهار عربی و دومینوی فروپاشی رژیم‌های عرب»، فصلنامه دولت‌پژوهی 3، شماره 11 (آذر 1396): 1-26.
- حسین‌زاده، هدایت. «تأثیر رشد اقتصادی بر توزیع درآمد در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا: رهیافت اقتصادسنجی فضایی»، نشریه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال 25، شماره 82 (تابستان 1396): 223-260.
حیدری، حسن، و اکبر حسن‌زاده. «رابطه نابرابری درآمدی و رشد اقتصادی ایران»، نشریه رفاه اجتماعی 16، شماره 63 (زمستان 1395): 89-125.
دادگر، یدالله، و روح‌الله نظری. «بررسی تأثیر شاخص فلاکت بر جرم و جنایت در ایران»، مجله علمی- پژوهشی سیاست‌های اقتصادی 2، شماره 24 (دی 1392): 63-86.
درینی، ولی‌محمد، هادی اسماعیل پورمقدم، و وحید دهباشی. «تجزیه‌وتحلیل بی‌ثباتی سیاسی با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی ایران بر تجارت بین‌الملل»، فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام 6، شماره 3 (پاییز 1395): 101-119.
سن، آمارتیاکومار. نابرابری اقتصادی. ترجمه وحید محمودی، و عزت‌الله عباسیان. ویراسته سیدمحمدحسن مصطفوی. تهران: پژوهشکده اقتصاد دانشگاه مدرس، 1386.
عظیمی دولت آبادی، امیر. منازعات نخبگان سیاسی و ثبات سیاسی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1387.
عظیمی دولت‌آبادی، امیر، علیرضا شجاعی زند، و سیداحمد موثقی گیلانی. «نقد رویکرد دموکراتیزاسیون و قرائت آن از تغییرات سیاسی جهان عرب»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام 3، شماره 9 (اردیبهشت 1393): 11-34.
فقه مجیدی، علی، و فریبا اسلامی. «بررسی اثر دموکراسی بر رشد اقتصادی در کشورهای درحال توسعه»، پژوهشنامه علوم سیاسی 19، شماره 4 (آذر 1396): 137-164.
کیان‌پور، سعید. «بررسی شاخص بین‌المللی حقوق مالکیت در ایران و کشورهای منطقه منا»، نشریه رشد فناوری 11، شماره 41 (زمستان 1393): 34-42.
مرکز پژوهش‌های مجلس. شاخص بین‌المللی حقوق مالکیت در سال 2014 و اندازه‌گیری شاخص برای ایران. تهران: مرکز پژوهش‌ها، شماره 1456، 1394.
مسعودنیا، حسین، مریم هوشیارمنش، و سمیه قارداشی. «نارضایتی اقتصادی و جنبش‌های معاصر خاورمیانه براساس نظریه محرومیت نسبی»، دوفصلنامه علمی- پژوهشی جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام 3، شماره 2 (پاییز و زمستان 1394): 63-88.
مؤسسه رحمان. آنتن خاموش، نگاهی به اعتراضات آبان. تهران: انتشارات مؤسسه رحمان، 1399.
نورث، داگلاس. انواع نظم دسترسی محدود در جهان در حال توسعه. ترجمه فرشاد مؤمنی، و محیا الله‌قلی. تهران: مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهش‌های اقتصادی، شماره 13863، 1393.
نورث، داگلاس. نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی. ترجمه محمدرضا معینی. تهران: سازمان برنامه و بودجه، 1377.
ب- منابع لاتین:
Acemoglu, Daron, and James Robinson. “Why did the West extend the franchise?”, The Quarterly Journal of Economics 115, Online ISSN: 1556-5068 (November 2000): 1167-1199.
Acemoglu, Daron, Pascual Restrepo, James Robinson, and Suresh Naidu. “Democracy, redistribution, and inequality”, Handbook of income distribution 2, Online ISSN: 1556-5068 (January 2015): 1885-1966.
Ake, Claude. “A definition of political stability”, Comparative Politics 7, Online ISSN: 0010-4159 (January 1975): 271-283.
Alesina, Alberto, and Dani Rodrik. “Distributive politics and economic growth”, The quarterly journal of economics 109, (May 1994): 465-490.
Alesina, Alberto, and Roberto Perotti. “Income distribution, political instability, and investment”, European economic review 40, (January 1996): 1203-1228.
Anderson, K. B. “France's yellow vests: A self-mobilized mass movement with insurrectionist overtones”, Green Left Weekly (2018). https://imhojournal.org/articles/the-french-yellow-vests-a-self-mobilized-mass-movement-with-insurrectionist-overtones/
Banerjee, Abhijit V., and Andrew F. Newman. “Occupational choice and the process of development”, Journal of political economy 101, (April 1993): 274-298.
Barro, Robert J. “Economic growth in a cross section of countries”, The quarterly journal of economics 106, (February 1991): 407-443.
Barro, Robert J. “Inequality and Growth in a Panel of Countries”, Journal of economic growth 5, (February 2000): 5-32.
Bengtsson, Erik. “Inequality and the working class in Scandinavia 1800–1910: Workers’ share of growing incomes”, Economic History Research 13, (July 2017): 180-189.
Caruso, Raul, and Friedrich Schneider. “The socio-economic determinants of terrorism and political violence in Western Europe”, European Journal of Political Economy 27, (December 2011): 37-49.
Coburn, David. “Income inequality, social cohesion and the health status of populations”, Social science & medicine 51, (August 2000): 135-146.
Dadgar, Yadollah, and Rohollah Nazari. “Property Rights and economic growth in selected countries: an empirical study”, 34th Annual Meeting of the Middle East Economic Association (MEEA), Philadelphia, January 3-6 (January 2014).
Dadgar, Yadollah, and Rohollah Nazari. “The impact of economic growth and good governance on misery index in Iranian economy”, European Journal of Law and Economics 45, (April 2018): 175-193.
Demsetz, Harold. “Toward a theory of property rights”, Classic papers in natural resource economics, (January 1974).
EASO, Iraq, the protest movement, country of origin information report (2020): EASO COI Report Iraq Protest Movement October 2020.
Fitraia, A, “corporate strategy”, RJoas 10(2018): 104-112.
Fukuyama, Francis. “What is governance”, Governance 26, Center for Global Development Working Paper, no. 314 (2013): 347-368.
Galor, Oded, and Joseph Zeira. “Income distribution and macroeconomics”, The review of economic studies, 60, (February 1993): 35-52.
Gause III, F. Gregory. “Why Middle East Studies Missed the Arab Spring”, Foreign Affairs 90, (July 2011): 81-90.
Glaeser, Edward, Jose A. Scheinkman, and Andrei Shleifer. “The injustice of inequality”, Journal of Monetary Economics 50, (September 2003): 199-222.
Goodman, Peter S. “Inequality fuels rage of ‘yellow vests’ in Equality-Obsessed France”, The New York Times (2019).
Gupta, Dipak, M. C. Madhavan, and Andrew Blee. “Democracy, Economic Growth and Political Instability: An Integrated Perspective”, The Journal of Socio-Economics, 27, (February 1998): 587-589.
Huntington, Samuel P. political order in changing societies, Yale University press, 1968.
IMF. “The tragedy of unemployment”, Washington DC, IMF publishers (2020).
Kaufmann, Daniel, Aart Kraay, and Massimo Mastruzzi. “The worldwide governance indicators”, Hague Journal on the Rule of Law 3, (April 2011): 220-246.
Keefer, Philip, and Stephen Knack. “Polarization, politics and property rights”, Public choice 111, (March 2002): 127-154.
Krahn, Harvey., Timothy F. Hartnagel, and John W. Gartrell. “Income inequality and homicide rates: Cross-national data and criminological theories”, Criminology 24, (March 1986): 269-294.
Landa, Dimitri, and Ethan B. Kapstein. “Inequality, growth, and democracy”, World Politics 53, (2001): 264-296.
Lipset, Seymour Martin. “Some social requisites of democracy: Economic development and political legitimacy”, American political science review 53, (March 1959): 69-105.
Matakos, Konstantinos, and Dimitrios Xefteris. “Economic in security and political stability”, Oxford economic papers, Doi, 10, 1093 (2019).
Muntaner, Carles, John Lynch, and Gary L. Oates. “The social class determinants of income inequality and social cohesion”, International Journal of Health Services 29, (November 2020): 699-732.
OECD (2022), Income inequality (indicator). doi: 10.1787/459aa7f1-en (Accessed on 04 August 2022)
Osberg, Lars. “Instability implications of increasing inequality: Evidence from North America”, Economic Modelling 35, (September 2013): 918-930.
Parvin, Manouchehr. “Economic developments of political unrest”, Journal of conflict resolution 17, (1973): 271-296.
Perotti, Roberto. “Income distribution and investment”, European Economic Review 38, (February 1994): 827-835.
Persson, Torsten, and Guido Tabellini. “Is inequality harmful for growth? Theory and evidence” In NBER press, (January 1991).
Rodrik, Dani. “Democracy and economic performance”. Harvard University (December, 14, 1999): 707-38.
Rodrik, Dani. “Where did all the growth go? External shocks”, social conflict, and growth collapses. Journal of economic growth 4, (July 1999): 385-412.
Sen, Amartya, and James E. Foster. On economic inequality, Oxford University Press, 1997.
Sukiassyan, Grigor. “Inequality and growth”, Journal of comparative economics 35, (2007): 35-56.
Uddin, Md Akther, Md Hakim Ali, and Mansur Masih. “Political stability and growth”, Economic Modelling 64 (May 2017): 610-625.
UNESCO. “Global education meeting”, Geneva, UNESCO publishers (2020). https://en.unesco.org/sites/default/files/gem2020-extraordinary-session-background-document-en.pdf.
- “Poverty and shared prosperity”, Washington DC, World Bank publishers (2020). https://www.google.com/books/edition/Poverty_and_Shared_Prosperity_2020/GRoMEAAAQBAJ?hl=en.
Williams, G. “Good Governance”, In R. Kitchen and N. Thrift (eds), International Encyclopedia of Human Geography. London: Elsevier (2009): 606-14. World Bank (1989) Sub-Saharan Africa. From Crisis to Sustainable Growth: A Long-Term Perspective Study, Washington, DC: World Bank.
WIP. “World intellectual property rights”, Geneva WIP publishers (2019). https://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_941_2019.pdf
WJP. “Rule of Law Index”, World Justice Project (2020): https://worldjusticeproject.org/sites/default/files/documents/WJP-ROLI-2020-Online_0.pdf
)
ارسال نظر در مورد این مقاله