نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• امید رنجبر ¹
• زهرا(میلا) علمی ²

¹ کارشناس ارشد علوم اقتصادی از دانشگاه مازندران

² استادیار اقتصاد دانشگاه مازندران

چکیده

فرضیه همگرایی، به رشد سریعتر درآمد سرانه کشورهای فقیر نسبت به کشورهای غنی و کاهش نابرابری درآمد بین کشورها، طی فرایند انتقال اشاره دارد. شکل‌گیری همگرایی در بین کشورها، اشکال گوناگونی دارد، که یکی از آن‌ها، همگرایی باشگاهی است. روند درآمد سرانه کشورهای منطقه منا به گونه‌ای است که به نظر می‌رسد، در بین این کشورها، همگرایی باشگاهی در حال شکل‌گیری است. از این رو هدف این مقاله، بررسی شکل‌گیری همگرایی باشگاهی بین کشورهای این منطقه در دوره (2003-1970) میلادی است. برای این تحقیق، از داده‌های تلفیقی و سری زمانی کشورهای منا در دوره مورد نظر و مدل همگرایی بتا و مدل توزیعی یا همگرایی سیگما استفاده شده است. نتیجه محاسبه واریانس مقطعی در مدل همگرایی سیگما، حاکی از کاهش نابرابری درآمد سرانه در منطقه، طی دوره بررسی (2003-1970) است، هر چند که این کاهش، روند یکنواختی نداشته است. به گونه‌ای که از اواخر دهه 1980 به بعد، نابرابری درآمد سرانه بین کشورهای منطقه رو به افزایش گذاشته است. همچنین، تخمین ضریب متغیر موهومی آستانه (متغیر جدا کننده کشورها به دو گروه درآمدی بالا و پایین میانگین مقطعی) در مدل همگرایی بتا، جدایی در درآمد سرانه کشورهای منطقه، در قالب دو گروه درآمدی را تأیید می‌کند. بنابراین دو نتیجه، پیش‌بینی شکل‌گیری همگرایی باشگاهی در منطقه منا را نمی‌توان رد نمود.
تخمین بهره‌وری کل عوامل (TFP) کشورهای منطقه، با روش داده‌های پانلی، برای دهه‌های 1970، 1980 و 1990 نیز نشان می‌دهد، TFP های تخمینی در حال جدایی حول دو گروه هستند. از این رو، بر اساس کواه (2000)، می‌توان اظهار نمود یکی از دلایل اصلی شکل‌گیری همگرایی باشگاهی در منطقه، جدایی در بهره‌وری کل عوامل (TFP) آن‌ها است.

کلیدواژه‌ها

• مدل رشد نئوکلاسیک سولو - سوان
• فرضیه همگرایی باشگاهی
• منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
• داده‌های پانلی

عنوان مقاله [English]

Economic Convergence Within the MENA Countries: New Findings

نویسندگان [English]

• Omid Ranjbar ¹
• Zahra (Mila) Elmi ²

¹ Master of Economics from Mazandaran University

² Assistant Professor of Economics, Mazandaran University

چکیده [English]

This article is not included in your organization's subscription. However, you may be able to access this article under your organization's agreement with Elsevier.
Convergence hypothesis implies that the per capita income growth rate of poor countries is higher than the rich countries. Therefore, income inequality will be decreased in transition process.
This article aims at testing the club convergence hypothesis in MENA region during 1970-2003. We use b  convergence and s convergence (or distributed) models.
Our estimation results show that the income inequality decreased during 1970-2003. Even though such decreasing was not evenly distributed. Also, in estimating b  convergence model, the coefficient of threshold dummy variable shows that per capita income in MENA region is separated in to two groups. Therefore, the club convergence hypothesis is not rejected in MENA countries.
By using panel data method, we estimate TFP in MENA region for decades of 1970,s, 1980,s and 1990,s. The results show two income groups appear in MENA. As Quah, TFP separating is one of the most important club convergences.

کلیدواژه‌ها [English]

• Solow-Swan Neoclassical Economic Growth
• Convergence Hypothesis
• Club Convergence Hypothesis
• Middle East and North Africa
• Panel Data