نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه UM

چکیده

در این تحقیق برای سنجش درجه نابرابری توزیع درآمد در ایران از رویکرد ناپارامتریک و از شاخص‌های نابرابری ضریب جینی (GINI)، شاخص تایل (T)، شاخص نابرابری هرفیندال (HHI) و شاخص شانن (E) استفاده شده است.
مطالعات بانک جهانی (2005) نشان می‌دهد که دانمارک، ژاپن، سوئد، بلژیک، چک و نروژ به عنوان کاراترین نظام توزیع درآمد در جهان شناخته می‌شوند. همچنین بر مبنای رتبه‌بندی صورت گرفته توسط بانک جهانی مشاهده می‌شود که ایران از نظر امتیاز به عنوان شصت و سومین کشور از نظر کارایی سیستم توزیع درآمد شناخته می‌شود که در مقایسه با کشورهایی مانند دانمارک، سوئد، نروژ و…  جایگاه نامناسبی است.
همچنین نتایج این تحقیق بیانگر آن است که از سال 1361 گرچه ضریب جینی(GINI) دارای نوساناتی می‌باشد ولی در مجموع این شاخص دارای روند کاهشی بوده است به گونه‌ای که از 546/0 در سال 1361 به 392/0 در سال 1383 کاهش یافته است؛ شاخص تایل (T) نیز موید چنین روندی است. از سال 1363 شاخص هرفیندال (HHI) تقریباً ثابت بوده و شاخص شانن (E) در حال افزایش بوده، در شرایطی که کوواریانس ضریب جینی (GINI) و شانن (E) منفی بوده است؛ لذا با توجه به اصول این سه شاخص می‌توان نتیجه گرفت سهم درآمدی دهک‌های پائین افزایش یافته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Income Distribution in Iran: A non-Parametric Approach

نویسندگان [English]

  • Mohammad N. Shahiki Tash 1
  • Mohim Shahiki Tash 2
  • Bagher Darvishi 1

1 PhD student in Allameh Tabatabaei School of Economics

2 PhD student, Faculty of Economics, UM University

چکیده [English]

In this research, income distribution was studied in Iran with a non-parametric approach and using some inequality indexes.
The result of the research reveals that Denmark, Sweden, Belgium and Norway have the best system of income distribution in the world. In accordance with the ranking that was released by World Bank in 2005, income distribution in Iran is in 63th position and less efficient compare to Denmark, Sweden, and Norway.
Although it has fluctuated since 1982, Gini Coefficient has a downside trend and decreases from 0.55 in 1982 to 0.39 in 2004. Likewise, Theil index shows the same trend. Since 1982, Herfindhal index has remained steady, and Shannon index has decreased, while the covariance between Gini Coefficient and Shannon index is negative. Therefore, it can be concluded that the income share for low incomes has increased.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inequality Indexes
  • Income Distribution
  • Theil
  • Herfindhal
  • Shannon
  1. منابع

    الف-  فارسی

    1. عبادی، جعفر, شهیکی تاش، محمدنبی، بررسی نابرابری درآمد در جهان به روش ناپارامتریک و دلایل آن (2000-1960)، مجله تحقیقات اقتصادی ش72.
    2. ابونوری، اسماعیل و اسناوندی، برآورد و ارزیابی سازگاری شاخص‌های نابرابری اقتصادی به وسیله میکرودیتا، 1384، مجله تحقیقات اقتصادی,1384, ش71.
    3. ارسلان بد، محمدرضا، تغییرات توزیع درآمد در مناطق روستایی و شهری ایران، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، 1383، ش45.
    4. طرازکار، محمدحسن و زیبایی، منصور، بررسی معیارهای رفاه اجتماعی و توزیع درآمد و فقر در جوامع روستایی و شهری (مطالعه موردی فارس، اصفهان و سمنان)، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، 1383، ش48.
    5. محمودی، وحید، بررسی تحولات توزیع درآمد در برنامه اول توسعه (1373-1368)، پژوهش‌نامه بازرگانی، 1383، ش3.
    6. بختیاری، صادق، تحلیلی از توزیع درآمد با استفاده از روش پارامتریک، انتشارات معاونت امور اقتصادی و دارایی، 1382.
    7. رنگریز، حسن, خورشیدی، غلامحسین، مالیه عمومی و تنظیم خط مشی مالی دولت، موسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، 1381.
    8. منطقی، خسرو، معیارهای اندازه‌گیری نابرابری تیل، پژوهش‌نامه اقتصادی,1380, ش2.
    9. سهیلا پروین، زمینه‌های اقتصادی فقر در ایران (رسالة دکتری اقتصاد) تهران، دانشگاه تربیت مدرس، 1372.
    10. سهرابی، حمید، رشد دو گانه اقتصادی و توزیع درآمد، تهران، سازمان برنامه و بودجه، 1360.

    ب- لاتین

    11.      Paglin, M. "The Measurment and Trend of Inequality: A Basic Revision," American Economic Review, 1975, 65, 598‑609.

    12.      Bourguignon, Francois. "Decomposable income inequality measures." Econometrica, 47, 1979, 901-920.

    13.      Bourguignon, Francois and Christian Morrisson. 1999 (June). "The size distribution of income among world citizens: 1820-1990." Mimeo.

    14.      Deininger, Klaus and Lyn Squire. "A new data set measuring income inequality." The World Bank Economic Review, 10, 1996, 365-391.

    15.      Schultz, T. Paul. "Inequality in the Distribution of Personal Income in the World: How it is Changing and Why." Journal of Population Economics, 11, 1998, 307-44.

    16.      Theil, Henri. "World income inequality and its components", Economics Letters, 1979, 2:99-102.

    17.      UNU/WIDER-UNDP. 2000. Income Inequality Database. Retrieved December 2000 (http://www.wider.unu.edu/wiid/wiid.htm).

    18.      World Bank (2005): World Development Report 2006: Equity and Development (Washington, D.C,  www.worldbank.org

    19.      Elteto,O & Frigyes, E, New income inequality measures as efficient tools for causal analysis and planning , Econometrica Vol.36, 1968.

    20.      Deininger K., and L. Squire, A new data set measuring income inequality, The World Bank Economic Review, 10, 1996, 565-591.

    21.      H.T.Oshima Employment and income policies for Iran income Distribution, Mission Working paper, ILD, Geneva , 1973.

    22.   M.H.pesaran, in come Disribution and its major Determinant income, Iran: Past, present and Future, Aspen institute for humanistic stadies , Colorado, 1976.

     

     

     

     

     

CAPTCHA Image