نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

کاهش محرومیت و نابرابری منطقه­ای به دلیل داشتن تبعات اقتصادی و سیاسی موضوع مهمی در بیشتر کشورهای در حال توسعه می­باشد. در کشور ما ایران نیز یکی از اهداف مهم در برنامه‌های اقتصادی- اجتماعی پس از انقلاب، کاهش محرومیت (توسعه نیافتگی) و رفع تبعیض (نابرابری) بین مناطق مختلف بوده است. نتایج این پژوهش که با استفاده از90 شاخص اقتصادی، اجتماعی و با کمک دو تکنیک تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی، در دو مقطع زمانی 1373 و 1383 انجام گرفته، نشان داده است که سطح توسعه یافتگی استان­های کشور به طور متوسط طی سال­های مورد مطالعه به میزان 250% افزایش یافته ولی نابرابری بین آنها طی سال­های مورد مطالعه، به میزان  56/4%  افزایش داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determining the Level of Development and Inequality of Iranian Provinces during 1994 and 2004

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hasan Fotros 1
  • Mahmoud. Beheshtyfar 2

1 Associate Professor, Bu Ali Sina University, Hamadan

2 Master of Economics, Bu Ali Sina University, Hamadan

چکیده [English]

Decreasing the regional deprivation and injustice is an important subject in most of the developing countries. In Iran, one of the important goals in post revolution socio-economic plans has been the reduction of the deprivation among the different regions. This study, by using 161 socio-economic indicators and with the help of factor analysis and taxonomy in two periods of 1994 and 2004, demonstrate that the level of development of the provinces (during the years of study) has increased by %250; but the inequality among them increased about %4.57

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inequality
  • Under Developing
  • Factor Analysis
  • Numerical Taxonomy
منابع
1-  بختیاری، صادق، بررسی و تحلیل ساختار صنعت در استان اصفهان و جایگاه آن در اقتصاد ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی،1382.
2-  بیدآباد، بیژن، آنالیز تاکسونومی و کاربرد آن در طبقه­بندی شهرستان­ها و ایجاد شاخص­های توسعه جهت برنامه­ریزی منطقه­ای، سازمان برنامه و بودجه استان مرکزی،1362.
3-  تودارو، مایکل، توسعه اقتصادی در جهان سوم، غلامعلی فرجادی، ج 1 و 2، تهران، سازمان برنامه و بودجه،1377.
4-  شکویی، حسین، دیدگاه­های نوع در جغرافیای شهری، ج 1، سمت، تهران، 1373.
5-  حسین زاده دلیر، کریم، برنامه­ریزی ناحیه­ای، سمت، تهران،1380.
6-  کلاین، پل، راهنمای آسان تحلیل عاملی، سید جلال صدرالسادات، اصغر مینایی، سمت،تهران،1380.
7- کیم، جی- ان، مولر، چارلز، مقدمه­ای بر تحلیل عاملی و شیوه بکارگیری آن، صادق بختیاری و هوشنگ طالبی، دانشگاه اصفهان،1381.
8- نوربخش، فرهاد، توسعه انسانی و تفاوت­های منطقه­ای در ایران، مجله پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، معاونت اقتصادی وزارت اقتصاد و دارایی، 1382، شماره 28.
9-  نقدی، اسدا... ،  درآمدی بر جامعه شناسی شهر، انتشارات میهن، همدان،1382.
10-  مرکز آمار ایران، سالنامه آماری کشور، سال­های 1373 و 1374 و 1383.
11-  مرکز آمار ایران، نتایج آمارگیری از کارگاه­های صنعتی کشور، سال­های 1373 و 1383.
12-  مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی کشاورزی، نتایج تفضیلی1372 و 1382.
13-  مرکز آمار ایران، کشاورزی ایران در یک نگاه، سال­های مختلف.
14- مرکز آمار ایران، نتایج تفصیلی آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای نمونه شهری و روستایی، سال­های1373 و 1383.
15- Bhatia. Y. K, Rai. S. C, Evaluation of Socio- Economic Development is Small Areas, New Delhi, 2004.                                       
16- Dreze J. and A. Sen. "India: Economic Development and Social Opportunity", OxfordUniversity press, 1995.
17- Fedorov, L "Regional Inequality and Regional Polarization in Russia, 1990-99”, World Development, 30(3), 443-456, 2002.
18- Joao, Oliveira, S. Maria, Manuela, L, A Multivariate Methodology to Uncover Regional Disparities, Departamento de Matematica, Faculdade de Ciencias e  Tecnologia – U.N.L, Lisbon, Portugal,2001.     
19- Noorbaghsh, Farhad. Human Development and Regional Disparity in India, University of Glasgow, 2003.
20- PBOUNDP. Human Development Report of the Islamic Repablic of Iran 1999, Plan and Budget Organisition of the Government of Iran and the United Nation, Tehran, 2004.
21- Riskin, C. "China’s Political Economy", Oxford University Press, 1998.
22- Vanderpuye- Orgle, J, “Spatial Inequlity and Polaristion in Chana, 1987-99" University of Oxford, 21-22 Sept, 2002.
23- Wei, Y.D. and S. Kim, “Widening Inter-County Inequality in Jiangsu Province, China, 1950-95”, Journal Development Studies, Vol 38(6), 142-164, 2002.
CAPTCHA Image