نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه مفید، قم، ایران.

2 استاد دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استادیار دپارتمان اقتصاد، دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

مقاله حاضر به تبیین سازوکار اثرگذاری عقود مشارکت محور با تاکید بر تکانه های قیمت نفتی و پولی بر بخش حقیقی اقتصاد ایران با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR برای سال‌های 1363-1395 می پردازد. براساس نتایج؛ یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت، به اندازه 5 درصد باعث کاهش تولید و 1 درصد کاهش اشتغال می شود. همچنین یک تکانه وارده از ناحیه تسهیلات مشارکتی، اگرچه باعث افزایش نرخ سود حقیقی می شود، ولی این تسهیلات به تولید و اشتغال در اقتصاد ایران ختم نشده و باعث کاهش 2 و 0.6 درصدی آنها می شود. بعبارتی با افزایش درآمدهای ارزی به خاطر افزایش قیمت نفت، این سرمایه‌ها بجای اینکه وارد بخش حقیقی اقتصاد شود، صرف واردات می شود که عموماً به منظور مقابله با تورم انجام می پذیرد. در اینصورت بسیاری از بخش های تولیدی با آسیب جدی مواجه شده و از چرخه تولید خارج خواهند شد، لذا بخشی از سرمایه گذاری های انجام شده در اقتصاد بلا استفاده مانده و میزان تولید و اشتغال کاهش می یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Participation Contracts in Non-Usury Banking of Iran with Emphasis on Oil Price and Money Shocks on the real economy

نویسندگان [English]

  • farshid salimi Qarasaqal 1
  • Akbar Komijani 2
  • Seyed Zia-Adin Kia-Alhosein 3

1 Ph.D. Student, University of Economics, Mofid University, Qom, Iran.

2 Faculty of Economics, University of Tehran, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor, Economics Faculty, Mofid University, Qom, Iran.

چکیده [English]

The present study examines the effect of participatory incentive with emphasis on oil price and monetary impacts on the real sector of Iran's economy using the SVAR model for 1984-2016. According to the results, a impulse from the oil price zone, a 5 percent reduction in production and a 1 percent decline in employment. Also, the impetus from the cooperative facility area, although raising the real interest rate, does not end in the production and employment of the Iranian economy, which reduces them by 2% and 0.6%. In the meanwhile, by increasing foreign exchange earnings due to rising oil prices, these funds, instead of being part of the real economy, are mere imports, which are generally carried out in order to deal with inflation. In this case, many manufacturing sectors will be severely damaged and eliminated from the production cycle, so part of the investments made in the economy are left unused and production and employment are reduced.

کلیدواژه‌ها [English]

  • participation contracts
  • Real sector of the economy
  • Oil and money shock
  • SVAR model

1- فارسی

احمدی حاجی‌آبادی، سید روح‌الله، و احمد بهاروندی. «راهکارهای اجرای صحیح عقدهای مشارکتی در نظام بانکی ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی 10، شماره 38 (1389): 119-146.
امامی، کریم، و مهدی ادیب‌پور. «بررسی اثرات نامتقارن شوک‌های نفتی بر تولید»، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی3، شماره4 (1388): 1-26.
جوان‌بخت، عذرا، و حبیب‌الله سلامی. «مقایسه اثرات کاهش نرخ سود و افزایش عرضه تسهیلات بر رشد تولید بخش کشاورزی و سایر بخش‌های اقتصادی در ایران: رویکرد الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه مالی (FCGE)»، مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی 26، شماره 4 (1391): 215-336.
رضایی‌پور، محمد، ابوالفضل نجارزاده، و مهدی ذوالفقاری. «بررسی رفتار سپرده‌گذاران بلندمدت نسبت به تغییرات نرخ بهره»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی 20، شماره 63 (1391): 155-170.
شریفی رنانی حسین، و سارا قبادی. «اثرات نامتقارن شوک‌های سیاست پولی بر سطح تولید واقعی در ایران: رویکرد چرخش مارکوف»، مدل‌سازی اقتصادی6، شماره  3  (1391): 89-108.
عباسی‌نژاد، حسین، یزدان گودرزی فراهانی، و شیوا مشتری‌دوست. «آیا نوسانات حجم پول دارای اثرات حقیقی بر اقتصاد می‌باشد»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، (بهار 1391): 69-94.
فراهانـی‌فرد، سعیـد، محمد نقی نظــرپور، و سـارا بایـی. «مقایـسه تطبیقی کارایـی بانک‌هـای اسلامــی و غیراسلامی (مطالعه موردی بحران 2009-2007)»، فصلنامه علمی و پژوهشی اقتصاد اسلامی12 شماره 46 (1391): 93-122.
کشاورزیان پیوستی، اکبر، و علی عظیمی چنزق. «برآورد تأثیر آزادسازی نرخ سود (بهره) بر سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی ایران (با استفاده از سیستم معادلات هم‌زمان)»، پژوهشنامه اقتصادی8، شماره 4 (1387): 57-29.
کازرونی، علیرضا، و نسرین رستمی. «اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و قیمت در ایران»، پژوهشنامه اقتصادی7، شماره 25 (1386): 177-196.
کمیجانی، اکبر. سیاست‌های پولی مناسب جهت تثبیت فعالیت‌های اقتصادی. تهران: معاونت امور اقتصادی وزارت اقتصادی و دارایی، 1374.
مهرگان، نادر، پرویز محمدزاده، محمود حقانی، و یونس سلمانی. «بررسی الگوی چندرفتاری رشد اقتصادی در واکنش به نوسانات قیمت نفت خام: کاربردی از مدل‌های GARCH و رگرسیون چرخشی مارکف»، تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره 12 (1392): 73 -101.
موسویان، سید عباس. «ارزیابی قراردادها و شیوه‌های اعطای تسهیلات در بانکداری بدون ربا»، اقتصاد اسلامی5، شماره 19 (1384): 45-70.
نظرپور، محمدنقی و اکبر کشاورزیان پیوستی. «الزامات احیای عقد مشارکت حقوقی راهبردی برای تحقق بانکداری PLS در نظام بانکداری بدون ربا»، راهبرد اقتصادی2، شماره 7 (1392): 79-39.
نظرپـور، محمدنقـی و سیـد عبـاس موسویـان. بانـکداری بـدون ربـا از نظریـه تا تجربـه. قـم: انتشارات دانشگاه مفید، 1393.
نظرپور، محمدنقی و فرشیدسلیمی. «تبییـن اثر استفاده از عقـود مشارکت محـور در بانکـداری بدون ربا در ایـران در دو رژیم رکود و رونق»، مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، شماره 2  (1395): 57-84.
نظری، حسن آقا. «نظریه مشارکت در سود و زیان، چالش‌ها و راهکارها»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، شماره 29 (1387): 63 – 80.

2.  انگلیسی

Amir, Kia, & Ali Farag Darrat. “Modeling money demand under the profit-sharing banking scheme: evidence on policy invariance and long-run stability”, Presented at the ERF’s 10th Annual Conference, Marrakech, and Morrocco, (December 2003): 18, 104-123.
Balke, Nathan, Stephen Brown, & Mine Yucel. “Oil price shocks and the U.S. Economy: where does the asymmetry originate?”, Energy Journal 23, no. 3 (2002): 27-52.
Ball, Laurence, & Gregory Mankiw. “Asymmetric price adjustment and economic fluctuations”, Economic Journal 104, no. 423(1994): 247-261.
Cover, James Peery. “Asymmetric effects of positive and negative money-supply shocks”, The Quarterly Journal of Economics 107, (1992): 1261-1282.
Etem Hakan, Ergeç, & Arslan Bengül Gülümser. “Impact of Interest Rates on Islamic and Conventional Banks: The Case of Turkey”, MPRA Paper no. 29848, posted 4, (April 2011).
Fathin Faizah Said, & AbdGhafar Ismail. “Monetary Policy, Capital Requirement and lending behavior of Islamic Banking in Malaysia”, Journal of Economic Cooperation 29, (2008): 1-22.
Goldfeld, Stephen M., & Richard E. Quandt. “A Markov model for switching regressions”, Journal of Econometrics 1, (1973): 3-15.
Ravn, M.O, & Sola M. “Asymmetric Effects of Monetary Policy in the U.S.: Positive Versus Negative or Big Versus Small?”, Working Paper, Universitat Pompeu Fabra, (1999).
Rosylin, Mohd Yusof, Mohammed Al Wosabi, & Abdul Majid M. Shabri. “Monetary Policy Shocks and Islamic Banks’ Deposits in a Dual Banking System: A Comparative Analysis between Malaysia and Bahrain”, 8th Global Conference on Business & Economics, (2008).
Salina H.Kassim, M.Shabri Abd. Majid, & Yousof Rosylin Mohd. “Impact of Monetary policy shoks on the conventional and Islamic banks in a Dual Bnking System: Evidence from Malaysia”, Journal of Economic Cooperation and Development 30, (2009): 41-58.
Tan, S.H., & Habibullah M.S. “Business cycles and monetary policy asymmetry: An investigation using Markov-Switching models”, Physica a 380, (2007):  297 - 306.
CAPTCHA Image