نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه تهران

10.22096/esp.2010.26223

چکیده

پسته از جمله محصولات کشاورزی ایران می‌باشد که از دیر باز مشتریان بسیاری در اقصی نقاط جهان داشته‌است. با توجه به این موضوع که اغلب مصرف کنندگان پسته در جهان کشورهای با درآمد سرانه بالا (نظیر کشورهای اتحادیه اروپا) می‌باشند، کشورهای صادر کننده پسته (شامل ایران، آمریکا و ترکیه) رقابت شدیدی در جهت افزایش صادرات خود به این اتحادیه دارند.
این مطالعه درصدد بررسی میزان افزایش صادرات پسته ایران به اتحادیه اروپا در اثر کاهش نرخ تعرفه اتحادیه مزبور طی دوره زمانی (2005-1994) می‌باشد؛ لذا با درنظر گرفتن سه سناریوی کاهش 20، 40 و 100 درصدی نرخ تعرفه این اتحادیه بر واردات پسته ایران به این موضوع پرداخته شده است.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که پسته ایران برای کشورهای مورد بررسی (با توجه به کشش درآمدی) به عنوان یک کالای لوکس تلقی می‌گردد. از سوی دیگر، هرچند آمریکا و ترکیه رقبای اصلی پسته ایران در بازارهای جهانی هستند، با این وجود با توجه به کشش جانشینی، در طول دورة مورد بررسی از قدرت رقابتی کمی در بازار اتحادیه اروپا برخوردار بوده‌اند. همچنین، بر اساس یافته های تحقیق، هرچند کاهش تعرفه اتحادیه اروپا منجر به افزایش صادرات پسته ایران به آن اتحادیه خواهد شد، با این وجود، درصد افزایش صادرات چندان چشمگیر نمی‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Impact of Tariff Reduction by EU Countries on Iran’s Pistachio Exports

نویسندگان [English]

  • Mansour Khalili Araghi 1
  • Ahmad Hasani 2

1 Professor, Faculty of Economics, University of Tehran

2 Master of Economics, University of Tehran

چکیده [English]

Pistachio is among the main exportable agricultural goods in Iran. The main consumers of this product in the world are countries with high per capita income, like EU countries. On the other hand, there has been severe competition among the main exporters of pistachio, i.e. Iran, USA and Turkey.
In this study we have investigated that the impact of tariff reduction from the EU countries on Iran's export of pistachio (Among 1994- 2005). We have considered these scenarios: The reduction of 20 percent, 40 percent and 100 percent of tariff.
Our results show that the Iranian pistachio is considered as a luxury commodity- with respect to the income elasticity. While the U.S and Turkey are the main competitors of Iran in this market, based on the elasticity of substitution within the period of study, they have had a lesser competitive power than Iran in the EU countries. We have also found that even though the reduction of tariff in the EU countries will increase the export of Iranian pistachio, but the percentage of this increase was not significant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Non-Oil Exports
  • Pistachio's Market
  • Tariff
  • Trade Creation
  • Trade Diversion
  • Panel Data Method
  1. الف- فارسی

    1. اشرف‌زاده، سید حمیدرضا، اثرات الحاق اسپانیا و پرتقال به جامعه اروپا EU بر صادرات پسته ایران به جامعه اروپا (1990-1980)،مجموعه مقالات سمینار شناخت استعدادهای بازرگانی - اقتصادی استان کرمان، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، اداره بازرگانی استان کرمان و دانشگاه شهید باهنر کرمان، 1375.
    2. برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور.
    3. ثاقب، حسن و یارندی، سیف الله (1385)، بررسی آثار موافقت‌نامه تجارت ترجیحی دوجانبه ایران و پاکستان با استفاده از مدل شبیه‌سازی اسمارت، پزوهش‌نامه بازرگانی، 1385، شماره 38.
    4. جبل عاملی، فرخنده و بی ریا، سهیلا، برآورد تابع تقاضای کشورهای واردکننده زعفران ایران با روش پانل 1380-1370، پژوهش‌نامه بازرگانی، 1385، 39.
    5. رهنورد، عسل، تخمین تابع عرضه صادرات پسته در راستای توسعه صادرات غیرنفتی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد، دانشگاه تهران، 1377.
    6. سالنامه‌های آمار بازرگانی خارجی گمرک جمهوری اسلامی ایران، سال‌های مختلف.
    7. عابدین مقانکی، محمدرضا، پیامدهای بازرگانی برقراری ترتیبات تجاری ترجیحی میان ایران و کشورهای عربی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، 1384.
    8. فاضل سرجویی، ماندانا،نگاهی به وضعیت رقابتی ایران در بازارهای جهانی، مجله بررسی‌های بازرگانی، 1383، ش 10.
    9. کمیجانی، اکبر، تحلیلی پیرامون تجارت تجربه عملی پیوستن برخی از کشورها به سازمان تجارت جهانی و آثار اقتصادی الحاق ایران به آن، معاونت امور اقتصادی. وزارت امور اقتصادی و دارایی، 1374.
    10. گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سال‌های مختلف.

    ب- لاتین

    1. Bahmani-Oskooee, M., and Taggert J.B., "A Cointegration Approach to Estimating Bilateral Trade Elasticities Between the U.S and her Trading Partners", International Economic Journal, Vol.13, 2002,No.4, pp. 119-127.

    2. Baldwin.R and Murray.T, "MFN Tariff Reduction and Developing Country Trade Benefits Under the GSP", Economic Journal, No1.87. March 19- 77.

    3. Emeksiz.F, and Engul.S, "determining Production and Export Potential of Pistachio in Turkey", Department of Agricultural Economics, Agricultural Faculty, Cukurova University 01330 Adana, Turkey, 2000, pp: 201-208.

    4. Greene, William H., "Econometric Analysis", edition, New York: Macmillan, 1993.

    5. Jachia.lorenz, and Teljeur, Ethel, "Free Trade between South Africa and the European Union: A Quantitative Analysis", Unctad/OSG/DP/141, 1999.

    6. Karim Koshteh.MH., and Urutyan.Vardan.E, "Global Pistachio Production and Marketing Challenges", Internet, 2004.

     

     

CAPTCHA Image