نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه مفید، قم ،ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه مفید، قم ایران

10.22096/esp.2010.26219

چکیده

صنعت مالی اسلامی به سرعت در حال رشد است و ظهور بازار سرمایه اسلامی که ساختار محصولات و فعالیت‌های تأمین مالی و سرمایه‌گذاری آن مطابق شریعت باشد، از پیامدهای این رشد است. یکی از ابزارهای مطرح در صنعت خدمات مالی اسلامی صکوک استصناع است. ظهور و گسترش صکوک استصناع در مجموعه اوراق بهادار بی تردید بر گستره انتخاب سرمایه‌گذاران خواهد افزود و منجر به رونق بازار بورس شده و زمینه کارآمدی بیشتر آن را فراهم می‌سازد.
توسعه صکوک استصناع نیازمند شناسایی، تجزیه و تحلیل و مدیریت ریسک آن می‌باشد. بدون ارزیابی ریسک‌های بالقوه و بالفعل، که بخشی مربوط به بازار اولیه و بخش دیگر مربوط به بازارهای ثانویه هستند و همچنین طراحی پوشش ریسک این اوراق، گسترش و مقبولیت عمومی آن با موانع جدی مواجه می‌شود.
با توجه به عدم امکان حذف ریسک، باید آن را مدیریت نمود و از آنجا که عدم توجه به مدیریت ریسک اثرات غیر قابل جبرانی بر فعالیت‌های اقتصادی به جا می‌گذارد، در تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیل محتوی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، ریسک صکوک استصناع را مورد بررسی قرار داده و به اثبات این فرضیه می‌پردازیم که «پوشش ریسک صکوک استصناع به راحتی امکان‌پذیر بوده و خریداران آن در بازار بورس با ریسک بسیار کمی مواجه خواهند شد و این امر منجر به جذب نقدینگی طیف‌های ریسک‌گریز سرمایه‌گذاران خواهد شد».

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Risks coverage of the Istisna' Sukuk in Security Market

نویسندگان [English]

  • Mohammad naqi Nazarpour 1
  • Ayuob Khazaee 2

1 Assistant Professor, Department of Economics, Mofid University, Qom, Iran

2 M.Sc. Student of Economic Sciences, Mofid University, Qom, Iran

چکیده [English]

Islamic finance industry is rapidly developing and one of the consequences of this development is the emergence of Islamic capital market and the structure of its products and financial activities is consistent with shariah. Istisna' sukuk is one of the appropriate tools in Islamic finance. Undoubtedly, emerging and developing of Istisna' sukuk as a securitiy can extend investor's choices and cause prosperity and efficiency in security market.
Acceptance of Istisna' sukuk in financial market depends on identifying, analysis and management of its risks. Without assessing potential and present risks, its acceptance may be failed. These risks are two parts: (i) Primary market, (ii) Secondary market.
Because of unavoidable impacts of risks in Istisna' sukuk like other securities, this paper through the descriptive methodology analyze risks of Istisna' sukuk and tries to analyze this hypothesis that «Istisna' sukuk risk is lower and it can be easily covered. So it can be one of the popular securities in financial markets that can absorb the excess liquidity of risk avoider investors«.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Istisna' Sukuk
  • Security Market
  • Risk Management
  1. الف- فارسی

    1. آقا مهدوی، اصغر و همکاران؛ ورق اعتباری؛ ابزار دو رگه تأمین مالی و مدیریت ریسک (کارکرد مالی و کاوش‌های فقهی)، اولین کنفرانس بین‌المللی توسعه نظام مالی در ایران، تهران: مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف، 1388.
    2. اداره آمار و برنامه‌ریزی بانک سینا، «نگاهی اجمالی بر: مدیریت ریسک در نظام بانکی»، فروردین 1388.
    3. پهلوان، حمید؛ رضوی، سید روح‌اللّه؛ «اوراق صکوک: تعریف، انواع و ساختار»، مدیریت پژوهش توسعه و مطالعات اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، 1386.
    4. زاهدی، شمس السادات، «مدیریت ریسک سیاسی»، فصلنامه مطالعات مدیریت، 1379، ش 25و 26.
    5. سروش، ابوذر؛ صادقی، محسن؛ «مدیریت ریسک اوراق بهادار اجاره (صکوک اجاره)»، مجله علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1387، ش 22.
    6. السویلم،ابراهیم، پوشش ریسک در مالی اسلامی، ترجمه محمد علیزاده اصل، مهدی عسگری و مهدی حاجی رستم لو، تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، 1386.
    7. شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر، بانکداری سرمایه‌گذاری (مفاهیم و مطالعات موردی)، تهران، شرکت سرمایه‌گذاری تدبیر، 1385.
    8. صالح‌آبادی، علی؛ بازارهای مالی اسلامی (مجموعه مقالات)، تهران، دانشگاه امام صادق(ع)، 1385.
    9. فتحی، سعید؛ «ریسک مالی، شاخص‌سازی و اندازه‌گیری»، ماهنامه تدبیر، 1385، ش 168.
    10. کدخدایی، حسین؛ «چالش عدم اطمینان ریسک‌های طبیعی در ایران»، فصلنامه صنعت بیمه، 1378، ش 55.
    11. کمیجانی، اکبر و نظرپور، محمدنقی؛ «تأمین مالی طرح‌های اقتصادی از طریق اوراق استصناع»، مجموعه مقالات کنفرانس بین‌المللی تأمین مالی اسلامی، تهران، مرکز مطالعات تکنولوژی دانشگاه صنعتی شریف، 1386 (الف).
    12. ________________ ؛ «تقاضا و عرضه اوراق استصناع به منزله ابزار پولی»، مجموعه مقالات هجدهمین همایش بانکداری اسلامی، تهران، مؤسسه بانکداری ایران، 1386(ب).
    13. موسویان، سیدعباس؛ «اوراق بهادار استصناع؛ مکمل بازار سرمایه»، دوفصلنامه علمی پژوهشی جستارهای اقتصادی، 1386، ش8.
    14. نظرپور، محمدنقی؛ «اوراق بهادار استصناع (سفارش ساخت) ابزاری برای سیاست پولی»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1384، ش20.
    15. ________ ؛ «عملیات بازار باز از طریق اوراق استصناع (مشکلات و راه حل‌ها)»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1385، ش 22.
    16. نوِو، ریموند پی؛ «مدیریت مالی»، ترجمه و اقتباس علی جهانخانی و علی پارسائیان، جلد اول، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ دهم، 1385.
    17. هال، جان؛ «مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک»، ترجمه سجاد سیاح و علی صالح‌آبادی، تهران، شرکت کارگزاری مفید، چاپ اول، 1384.

    ب- لاتین

    1. Adam, Nathif j & Thomas, Abdulkader, Islamic Bonds: Your Guide to issuing, structuring and investing in Sukuk, Euromoney Books, 2004.

    2. Arsalan Tariq, Ali & Dar, Humayon, Risks of Sukuk structures: Implications for resource mobilization, Thunderbird International Business Review, Vol 49 (2), March-April, 2007.

    3. IFSB, Capital Adequacy Standard for Institutions (other than insurance institutions) Offering only Islamic Financial Services, December 2005.

    4. Arsalan Tariq, Ali, Managing Financial Risks of Sukuk Structures, Loughborough University, September 2004.

     

CAPTCHA Image