نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید

2 دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید

چکیده

در این مطالعه به دنبال پاسخگویی به این سؤال می‌باشیم که با وجود بازار پرنوسان و تأثیر ‌پذیر از انواع بحران‌ها و تورم، استفاده از تسهیلات مشارکت محور (مشارکت مدنی، مشارکت حقوقی، مضاربه) در دوران رکود و رونق چقدر توانسته اقتصاد کشور را به سمت تولید، اشتغال و سرمایه‌گذاری در بخش تولید هدایت کند. برای این منظور با استفاده از مدل چرخشی و تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ اثر استفاده از تسهیلات مشارکت محور در تولید، اشتغال و سرمایه‌گذاری را بررسی می‌کنیم. بازه زمانی تحقیق از سال 1363 یعنی شروع به کار بانکداری بدون ربا در ایران تا سال 1391 می‌باشد. نتایج تخمین مدل مارکوف برای دوران رکود و رونق نشان می‌دهد؛ در رژیم دوم یعنی دوران رونق و با افزایش استفاده از عقود مشارکت محور؛ نرخ سود حقیقی، سرمایه‌گذاری و تولید افزایش می‌یابد، اما مسئله مهم در اقتصاد ایران میزان دوام دوران رکود و رونق می‌باشد که طبق نتایج تخمین مدل، میزان مواجهه اقتصاد با دوران رکود برای بازه زمانی مورد بررسی در تحقیق حاضر پانزده دوره در مقابل نُه دوره رونق می‌باشد که در نتیجه ریسک استفاده از عقود مشارکت محور را با شرایط موجود افزایش می‌دهد و از آنجایی که انتظارات نقش بسیار مهمی در تصمیم به سرمایه‌گذاری دارند، هر گونه عدمِِ ثبات اقتصادی می‌تواند اثر منفی بر سرمایه‌گذاری، تولید و اشتغال داشته باشد که نتایج تخمین برای دو رژیم گویای این مطلب می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of the Effect of Using the Participation Contracts in Non-Usury Banking of Iran in Two Bust and Boom Regimes

نویسندگان [English]

  • Mohammad naqi Nazarpour 1
  • Farshid Salimi 2

1 Associate Professor, Faculty of Economics, Mofid University

2 PhD student in the Faculty of Economics, Mofid University

چکیده [English]

participation, Mudaraba) facilities during boom and bust periods have managed to steer national economy to production, employment, and investment in production segment in the face of highly volatile and crises and inflation-affected market. To do so, by using Markov-Switching Models of regime change, we explore the effect of participation-based facilities on production, employment, and investment. The study period of the research starts from 1984, i.e. the start of usury-free banking in Iran, and ends by 2012. The results of the estimation of Markov Model for bust and boom phases indicate that in the second regime namely boom and by an increase in participation-based contracts the rate of real interest, investment, and production increase, but the important issue in Iran’s economy is the enduring level of boom and bust phases, in that the extent to which the economy faces bust phase for the study period is 15 periods in contrast with 9 periods of boom according to the results of model estimation; as a result, the risk of using participation-based contracts will go up under such circumstances. Furthermore, since expectations play an important role in making decision on investment, any form of economic instability can have a negative impact on investment, production, and employment, as the results of the estimation of the two regimes confirm this.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Participation-Based Contracts
  • Real Segment of Economy
  • Oil and Money Shocks
  • Markov-Switching Model of Regime Change
الف- فارسی
1. احمدی حاجی آبادی، سید روح الله؛ بهاروندی، احمد؛ «راهکارهای اجرای صحیح عقدهای مشارکتی در نظام بانکی ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی، 1389، شماره 38. ##
2. امامی، کریم؛ مهدی ادیب پور؛ «بررسی اثرات نامتقارن شوک‌های نفتی بر تولید»، فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، 1388، شماره4. ##
3. جوان بخت، عذرا؛ سلامی، حبیب الله؛ «مقایسه اثرات کاهش نرخ سود و افزایش عرضه تسهیلات بر رشد تولید بخش کشاورزی و سایر بخش‌های اقتصادی در ایران: رویکرد الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه مالی (FCGE)»، مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، 1391، شماره 4. ##
4. رضایی‌پور، محمد؛ نجارزاده، ابوالفضل؛ ذوالفقاری، مهدی؛ «بررسی رفتار سپرده‌گذاران بلندمدت نسبت به تغییرات نرخ بهره»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 1391، شماره 63. ##
5. شریفی رنانی حسین؛ قبادی، سارا؛ «اثرات نامتقارن شوک‌های سیاست پولی بر سطح تولید واقعی در ایران: رویکرد چرخش مارکوف. مدل‌سازی اقتصادی»، 1391، شماره 3 . ##
6. عباسی‌نژاد حسین؛ گودرزی قراهانی، یزدان؛ مشتری‌دوست، شیوا؛ «آیا نوسانات حجم پول دارای اثرات حقیقی بر اقتصاد می‌باشد»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، 1391. ##
7. فراهانی فرد، سعید؛ نظرپور، محمد نقی؛ بایی، سارا؛ «مقایسه تطبیقی کارایی بانکهای اسلامی و غیر اسلامی (مطالعه موردی بحران 2009-2007)»، فصلنامه علمی و پژوهشی اقتصاد اسلامی، 1391، شماره 46. ##
8. کشاورزیان پیوستی، اکبر؛ و عظیمی چنزق، علی؛ «برآورد تأثیر آزادسازی نرخ سود (بهره) بر سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی ایران (با استفاده از سیستم معادلات همزمان»، پژوهش‌نامه اقتصادی، 1387، شماره 4. ##
9. کازرونی، علیرضا؛ رستمی، نسرین؛ «اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تولید واقعی و قیمت در ایران» پژوهش‌نامه اقتصادی، 1386، شماره 25 . ##
10. کمیجانی، اکبر؛ «سیاست‌های پولی مناسب جهت تثبیت فعالیت‌های اقتصادی»، تهران، معاونت امور اقتصادی وزارت اقتصادی و دارایی، 1374. ##
11. مهرگان، نادر؛ محمدزاده، پرویز؛ حقانی، محمود؛ سلمانی، یونس؛ «بررسی الگوی چند رفتاری رشد اقتصادی در واکنش به نوسانات قیمت نفت خام: کاربردی از مدل‌های GARCH و رگرسیون چرخشی مارکف»، تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، 1392، شماره 12. ##
12. موسویان، سید عباس؛ «ارزیابی قراردادها و شیوه‌های اعطای تسهیلات در بانکداری بدون ربا»، اقتصاد اسلامی، 1384، شماره 19. ##
13. نظرپور، محمد نقی؛ موسویان، سید عباس؛ «بانکداری بدون ربا از نظریه تا تجربه»، انتشارات دانشگاه مفید و مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، 1393. ##
14. نظرپور محمد نقی، کشاورزیان پیوستی، اکبر؛ «الزامات احیای عقد مشارکت حقوقی راهبردی برای تحقق بانکداری PLS در نظام بانکداری بدون ربا»، راهبرد اقتصادی، 1392، شماره 7. ##
15. نظری، حسن آقا؛ «نظریه مشارکت در سود و زیان، چالش‌ها و راهکارها»، فصلنامه اقتصاد اسلامی، 1387، شماره 29. ##
ب- لاتین

16. Balke, N. S., Brown, S. P. A., Yucel, M. K; 2002, "Oil price shocks and the U.S. Economy: where does the asymmetry originate?", Energy Journal, No. 23(3) ##.
17. Ball, L & Mankiw. N.G; 1994, "Asymmetric price adjustment and economic fluctuations", Economic Journal, No. 104. ##
18. Cover, J.P; 1992, "Asymmetries effects of positive and negative money. Supply shocks", Quarterly Journal of Economics, No. 107. ##
19. Etem Hakan, Ergeç and Bengül Gülümser, Arslan; 2011, "Impact of Interest Rates on Islamic and Conventional Banks: The Case of Turkey", MPRA Paper No. 29848. ##
20. Fathin Faizah Said, AbdGhafar Ismail; 2008, "Monetary Policy, Capital Requirement and lending behavior of Islamic Banking in Malaysia", Journal of Economic Cooperation, No. 29, 3. ##
21. Kia, Amir and Darrat, A. F; 2003, "Modeling money demand under the profit-sharing banking scheme: evidence on policy invariance and long-run stability", Presented at the ERF’s 10th Annual Conference, Marrakech, and Morrocco. ##
22. Rosylin Mohd Yusof, Mohammed Al Wosabi and M. Shabri Abdul Majid; 2008, "Monetary Policy Shocks and Islamic Banks’ Deposits in a Dual Banking System: A Comparative Analysis between Malaysia and Bahrain", 8th Global Conference on Business & Economics. ISBN: 978-0-9742114-5-9. ##
23. Salina H.Kassim; M.Shabri Abd. Majid and Rosylin Mohd Yousof; 2009, "Impact of Monetary policy shoks on the conventional and Islamic banks in a Dual Bnking System: Evidence from Malaysia", Journal of Economic Cooperation and Development, No. 30, 1. ##
24. Ravn, M.O, and Sola M; 1999, "Asymmetric Effects of Monetary Policy in the U.S.: Positive Versus Negative or Big Versus Small?", Working Paper, Universitat Pompeu Fabra##.
25. Tan, S.H., & Habibullah, M.S; 2007, "Business cycles and monetary policy asymmetry: An investigation using Markov-Switching models", physica a, No. 380. ##
26. Goldfeld, S. M.and Quandt, R. E; 1973, "A Markov model for switching regressions", Journal of Econometrics, No. 1 (1). ##
CAPTCHA Image