نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یوسف محمدی ¹
• محمدرضا یوسفی شیخ رباط ²
• مجید رضائی ³

¹ دانش‌آموخته مقطع دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مفید، قم، ایران.

² دانشیار، دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید، قم، ایران.

³ استادیار، دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

هزینه مبادله یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات مورد تأکید در آثار نهادگرایان به‌ویژه نهادگرایان جدیداست.
توجه نهادگرایان جدید به موضوع هزینه مبادله ناشی از اهمیت این موضوع در اقتصاد است. در صورت بالابودن هزینه مبادلات, انجام بسیاری از مبادلات انجام نمی‌گردد یا حداقل سرعت مبادلات را کاهش می‌دهد و درنتیجه باعث ایجاد مانع در رفاه و توسعه اقتصادی جامعه خواهد شد. در این نوشتار تلاش شده با روش توصیفی و تحلیل اقتصادی و فقهی به دو پرسش پاسخ داده شود یکی این‌که آیا فقه امامیه ناظر به هزینه مبادلات موردنظر نهادگرایان جدید است؟ پرسش دیگر، این است که عناصر مورد تأکید نهادگرایی و فقه با توجه به نقش فقها در دوره صفویه آیا رعایت و موردتوجه قرارگرفته است؟ در این راستا ضمن تبیین مؤلفه‌های هزینه مبادله از نگاه نهادگرایان جدید این مؤلفه‌ها را در فقه امامیه موردبررسی قرار داده و به این پاسخ دست‌یافته‌ایم که احکام مبادلات و خیارات در فقه می‌تواند به لحاظ کارکردی در راستای تحلیل موردنظر نهادگرایان قرارگیرد؛ اما از نگاه مبنایی این دو رویکرد تفاوت جدی با یکدیگر دارند. در رابطه با پرسش دوم نیز با مرور و بررسی اجمالی حقوق مالکیت در دوره صفویه به این نتیجه رسیدیم که تضمین حقوق مالکیت جز در مقاطع محدودی رعایت نشده است.
واژگان کلیدی: هزینه مبادله؛ فقه و هزینه مبادله؛ احکام معاملات؛ احکام خیارات؛ حق فسخ؛ دوره صفویه؛

کلیدواژه‌ها

• هزینه مبادله
• فقه و هزینه مبادله
• احکام معاملات
• احکام خیارات
• حق فسخ
• دوره صفویه

عنوان مقاله [English]

Comparison of transaction costs from the point of view of new institutionalism and Imamieh jurisprudence

نویسندگان [English]

• yousof mohammadi ¹
• Mohammadreza Yousefi sheikh robaat ²
• Majid Rezaee ³

¹ P.h.D of jurisprudence and Fandamentals of Islamic law, Mofid University, Qom, Iran.

² Associate Professor, Faculty of Economics, Mofid University, Qom, Iran.

³ Assistant Professor, Faculty of Economics, Mofid University, Qom, Iran.

چکیده [English]

Comparison of transaction costs from the point of view of new institutionalism and Imamieh jurisprudence
Transaction cost is one of the most challenging issues highlighted in the work of modernists, especially new institutionalists.
The new institutionalists' attention to the issue of transaction costs is due to the importance of this issue in the economy. In such a way that exchange costs a large part of the economy of a society that if the transaction costs are high, many transactions are not executed or at least slows down the exchange rate, thereby creating a disruption to the economic development of the community. An attempt has been made to answer the question of whether the Imamiyyah jurisprudence deals with the cost of the transactions desired by the new institutionalists. In this regard, while explaining the elements and components of transaction cost from the point of view of the new institutionalists of this component of the Imamiyyah jurisprudence, we have come to the conclusion that exchanges and jurisdictions in the jurisdiction can be functionally aligned with the objectives of the disputants. It has been dealt with.
Keywords: Transaction Cost; Exchanges Jurisprudence; Transaction Orders;

کلیدواژه‌ها [English]

• Transaction Cost
• Exchanges Jurisprudence
• Transaction Orders
• Safavid era