منصور خلیلی عراقی؛ قهرمان عبدلی
دوره 0، شماره 11 ، تیر 1386، ، صفحه 3-18
چکیده
هرچند اختراع و اکتشاف در مقطعی از زمان رخ می‌دهد ولی انتشار و نفوذ آن در جامعه به صورت تدریجی و آهسته انجام می‌شود و به تبع آن رشد و بهره‌وری اقتصاد نیز به تدریج تحت تأثیر قرار می‌گیرد. انتشار و نفوذ ...
بیشتر
هرچند اختراع و اکتشاف در مقطعی از زمان رخ می‌دهد ولی انتشار و نفوذ آن در جامعه به صورت تدریجی و آهسته انجام می‌شود و به تبع آن رشد و بهره‌وری اقتصاد نیز به تدریج تحت تأثیر قرار می‌گیرد. انتشار و نفوذ تدریجی تکنولوژی جدید در جامعه به فرآیند تحلیل فایده و هزینه پذیرنده‌های بالقوه آن مرتبط است؛ زیرا منافع پذیرش تکنولوژی جدید در آینده رخ می‌دهد و افراد از لحاظ سلیقه، ترجیحات، درجه ریسک پذیری و دسترسی به اطلاعات متفاوت هستند. به تبع آن سرعت نفوذ و انتشار تکنولوژی جدید در جامعه در طی زمان متفاوت خواهد بود. لذا اگر ذخیره پذیرنده‌ها را در مقابل زمان رسم کنیم منحنی مربوط معمولاً به صورت S شکل می‌باشد، که عوامل اقتصادی و غیر اقتصادی در سرعت انتشار تکنولوژی جدید و در نتیجه شکل و موقعیت منحنی نقش دارند. این مقاله به دلایل اقتصادی پیدایش منحنی S شکل نفوذ کود شیمیایی و تراکتور به عنوان تکنولوژی جدید در میان روستائیان ایران می‌پردازد. نتایج نشان می‌دهد که منحنی S شکل تراکتور در ایران شکل گرفته و در طی زمان منتقل می‌شود و دلیل انتقال بکارگیری مدلهای جدید تراکتور است در حالی که منحنی S شکل کودشیمیایی هنوز شکل کامل خود را بدست نیاورده است و در مرحله صعودی فزاینده منحنی قرار دارد. برطبق یافته‌های این مقاله درآمد، قیمت تکنولوژی جدید، سودآوری آن و نرخ بهره نقش تعیین کننده در پیدایش منحنی S و نفوذ تکنــولوژی جدید دارند. با توجه به اینکه استفاده از تراکتور فرآیندی فنی‌تر از کود شیمیایی را می‌طلبد، لذا سرعت انتشار آن کندتر بوده است.
