دیدگاه رایج در بانکداری اسلامی، بهره را معادل ربا تعریف می‌کند. این مقاله به ارزیابی مجدد گزاره «بهره همان ربا است» اختصاص دارد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که بهره یک مفهوم اصیل، طبیعی و فراگیر ...
بیشتر
دیدگاه رایج در بانکداری اسلامی، بهره را معادل ربا تعریف می‌کند. این مقاله به ارزیابی مجدد گزاره «بهره همان ربا است» اختصاص دارد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که بهره یک مفهوم اصیل، طبیعی و فراگیر است و به دو شکل «بهره طبیعی» و «بهره بانکی» در اقتصاد اثرگذار است. علاوه بر این، در دنیای واقعی و در عمل، بهره در اغلب قراردادهای منعقد شده میان اشخاص، به ویژه در قراردادهایی که به نوعی در آن منبع حاضر با منبع آتی مبادله میشود؛ وجود دارد؛ که میتوان از آن به «بهره قراردادی» تعبیر کرد. بهره در ذات خود ربا محسوب نمیشود؛ بلکه آنچه از دقت در آیات و روایات میتوان به دست آورد نشان می‌دهد که بر خلاف دیدگاه رایج مطلق، بهره ربا نیست و مفهوم ربا مرتبط با «بهره قراردادی ناعادلانه» و «انباشت غیرطبیعی بدهی» در طول زمان است؛ که شناسایی آن تنها از طرق دقت نظر در نحوه توزیع ریسک میان طرفین قرارداد میسّر میباشد. بر این اساس، ربا نه فقط در قرارداد قرض؛ بلکه در تمام انواع قراردادهای اسلامی احتمال وقوع دارد.
