نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

• احمد جعفری صمیمی ¹
• محمدتقی گیلک حکیم آبادی ²
• سیاوش غیبی ³

¹ دانشگاه مازندران

² گروه اقتصاد دانشکده علوم اقتصادی دانشگاه مازندران

³ دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه مازندران

چکیده

چکیده
مطالعه حاضر سعی در تبیین تأثیر نوسانات حق‌الضرب به عنوان یکی از منابع درآمدزایی دولت بر اقتصاد زیرزمینی با اتخاذ مدل‌های تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) است. برای این منظور از اطلاعات دوره زمانی 1368-1394 مبتنی بر فراوانی داده‌های فصلی استفاده شده است. در سناریو اول این مطالعه، درآمد دولت متکی به درآمدهای مالیاتی بوده و از درآمد ناشی از مالیات تورمی یا حق‌الضرب به میزان 10 درصد استفاده می‌کند. در این سناریو، به دنبال شوک درآمد ناشی از حق‌الضرب، به صورت کاهش تولید بخش قابل تجارت، تقویت بخش غیرقابل تجارت، کاهش تورم بخش قابل تجارت، افزایش تورم بخش غیرقابل تجارت و کاهش نرخ ارز حقیقی است. همچنین نتایج نشان‌دهندة این بود که با شوک وارد شده از ناحیه حق‌الضرب مبتنی بر افزایش در پایه پولی و به تبع آن افزایش در حجم پول می‌باشد که بر این اساس شوک وارد شده از ناحیه حق‌الضرب منجر به افزایش در نرخ رشد حجم پول شده است. در سناریو دوم فرض می‌شود درآمد ناشی از حق‌الضرب 30 درصد از درآمدهای دولت باشد. نتایج توابع واکنش آنی حاصل از شوک حق‌الضرب دولت در این حالت نشان می‌دهد که تولید بخش قابل تجارت با کاهش مواجه شده و تولید بخش غیرقابل تجارت افزایش یافته است. در نهایت با استفاده از برآوردهای صورت گرفته مشخص گردید که میزان بهینه حق‌الضرب به منظور حداکثر کردن درآمدهای دولت در اقتصاد ایران معادل 6/8 می‌باشد که در آن نرخ رشد حجم پول معادل 8/10 می‌باشد. نتایج به دست آمده بیانگر این بود که افزایش نرخ رشد حق‌الضرب و مالیات تورمی بالاتر از این نرخ منجر به کاهش درآمدهای مالیات تورمی می‌شود. همچنین نتایج بیانگر این بود که شوک درآمدهای مالیاتی در کوتاه‌مدت منجر به افزایش در حجم اقتصاد زیر‌زمینی شده، اما در بلندمدت با بهبود ساختار نظام مالیاتی منجر به کاهش حجم اقتصاد زیر‌زمینی می‌شود.
طبقه‌بندی موضوعی: E31, H5, C01 

کلیدواژه‌ها

• واژگان کلیدی: حق‌الضرب
• مالیات تورمی
• اقتصاد زیرزمینی
• مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)

عنوان مقاله [English]

The Impact of Seigniorage Volatility on Underground Economy in Iran: a DSGE Approach

نویسندگان [English]

• Ahmad Jafari Samimi ¹
• Mohamadtaghi Gilak Hakimabadi ²
• sivash gheibi ³

¹ Professor of Economics, University of Mazandaran

² Department of Economics, Faculty of Mazandaran University

³ Ph.D. student of Economics, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

چکیده [English]

This study investigates the impact of seigniorage volatility as a source of income on underground economy in Iran using a dynamic stochastic general equilibrium models .The first step is to estimate tax revenues from seigniorage and inflation in Iran. Then determine the size of underground economy in Iran. In addition, by considering the variables of the model, two scenarios were examined. The government relies on tax revenues and revenues from the inflation tax or seigniorage revenues by 10 percent. In this scenario, followed by shock of seigniorage income, a decrease in the production of tradable sector, strengthening the non-traded sector, reduce swelling tradable sector, rising inflation and falling real exchange rate in the non-traded sector. In the second scenario assuming 30 percent government revenue from seigniorage. Impulse response functions derived from seigniorage state of shock results in this case show that the tradable sector production decreased while production of non-traded sector will increase. Inflation and domestic production of tradable goods in response to the decline in production in this sector has increased. In money demand elasticity then the seigniorage income-maximizing rate of inflation is 8.6 percent and the money growth rate is 10.8. The results showed that the growth rate of seigniorage and inflation tax increase above the rate of inflation leads to lower tax revenues.
JEL Classification: E31, H5, C01, C22.

کلیدواژه‌ها [English]

• Keywords: Seigniorage
• Inflation Tax
• Underground Economy
• DSGE