نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دکترای اقتصاد پولی و مالی از دانشگاه شیراز.
2 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی سیستم های اقتصادی دانشگاه علم و صنعت.
چکیده
ممنوعیت ربا و ماهیت متفاوت بهره در سیستم پولی اسلامی نسبت به سیستم متداول، موجب نیاز به ابزارهای جایگزین سیاست پولی می‌شود. یکی از ابزارهای معرفی شده در ادبیات، نرخ مشارکت بانک‌ها با متقاضیان تسهیلات در قراردادهای مشارکت در سود و زیان است. هدف این مقاله بررسی نظری نرخ مشارکت به مثابه یک ابزار سیاست پولی و شناسایی محدودیت‌ها و فرصت‌های تأثیرگذاری آن می‌باشد. در این راستا یک الگوی نظری برای بازار تسهیلات مشارکتی طراحی و با استخراج عرضه و تقاضای تسهیلات مشارکتی در شرایط عدم اطمینان حل شده است. نتایج بیانگر آن است که امکان سقوط بازار تسهیلات مشارکتی وجود دارد و هر چه هزینه فرصت عرضه تسهیلات مشارکتی برای صاحبان وجوه افزایش پیدا کند؛ احتمال سقوط و عدم تعادل این بازار بیشتر می‌شود. این مقاله یک سطح آستانه‌ای از بازدهی انتظاری را معرفی می‌نماید که به ازای مقادیر کمتر از آن، صاحبان وجوه حاضر به عرضه تسهیلات خود نیستند. این سطح آستانه‌ای تابعی از ذهنیت و انتظار عرضه‌کننده تسهیلات از بازدهی پروژه در شرایط رونق و رکود، نرخ مشارکت و احتمال رونق است. طبیعی است که در چنین شرایطی نرخ مشارکت به عنوان یک ابزار سیاستی، کارایی خود را در جهت تأثیرگذاری بر اشتغال و عرضه کل از کانال سرمایه‌گذاری از دست بدهد و باید به فکر استفاده از سایر ابزارهای سیاستی بود. همچنین نرخ مشارکت، تأثیر معکوسی بر تورم انتظاری و تورم دارد و اگر تغییرات نرخ مشارکت بصورت درون‌زا در نظر گرفته شود؛ رفتاری مانا (Stationary) از خود بروز می‌دهد که این به پایداری هر چه بیشتر سیستم مالی اسلامی کمک می‌کند. سیاست‌گذار پولی بایستی در بکارگیری نرخ مشارکت این نکته را مدّنظر خود قرار دهد که نرخ مشارکت همواره کارآمد نبوده و تأثیرگذاری آن به متغیرهایی مانند نرخ بازدهی در شرایط رونق، نرخ بازدهی در شرایط رکود، سهم مشارکت و بازدهی انتظاری بستگی دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
An Investigation into Some of the Capabilities and Restrictions of Participation Rate as a Monetary Policy Tool
نویسندگان [English]
- Ali Sadeghi Hamedani 1
- Mohammad Sadeghi Hamedani 2
1 Ph.D. in Financial and Monetary Economics, Shiraz University, Fars, Iran.
2 M.Sc. student in Economics, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Essence of interest is different between Islamic and conventional monetary systems. This difference as well as prohibition of Riba require an alternate monetary policy tool as substitute. Participation rate in Profit-Loss Sharing (PLS) contracts is one of such substitutes. This paper aims to investigate the participation rate as a monetary policy tool and also identifying its restrictions and capabilities within a theoretical framework. For this purpose, extracting demand and supply functions of PLS funds, we developed a theoretical model for PLS funds market.
The results show that the PLS funds market may collapse under certain conditions. The more opportunity cost of supply of PLS funds is, the more probability of dis-equilibrium and collapse is. This paper introduces a threshold level of expected return that suppliers are not willing to supply their funds for less than that amount. This expected return is a function of expectation of suppliers from return of the project in boom and recession, participation rate and probability of boom. Under this condition, it is obvious that participation rate is no longer efficient as a monetary policy tool in order to influence on employment and aggregate output through investment channel and a new one has to be found.
Furthermore, the results indicate that the participation rate has an opposite impact on both expected inflation and inflation and if considered as an endogenous variable, it shows a stationary behavior which leads Islamic financial system to be more stable. The monetary policy maker should be aware that participation rate is not always efficient and its efficiency depends on variables and parameters like rate of return in boom and recession, participation rate and expected return
کلیدواژه‌ها [English]
- Participation Rate
- Monetary policy
- Interest
- Islamic economy
- Participation facilities
. فارسی
1) صادقی همدانی، علی؛ اسلاملوئیان، کریم؛ یاوری، کاظم و رستمزاده، پرویز (1398)، «مقایسه نوسانات ثروت کارآفرین در یک اقتصاد باز مشارکتی با یک اقتصاد مبتنی بر استقراض ربوی»، اقتصاد اسلامی، شماره 75، دوره 19، صص 169-203.
- صادقی همدانی، علی (1396)، «بررسی ربع قرن عملکرد نظام پولی کشور؛ کاهش قدرت خرید پول ملی، نقض قرارداد اجتماعی و بی عدالتی»، روزنامه کیمیای وطن، شماره 651، دوره 4، صص3-4.
- عیوضلو، حسین (1387)، «اصول و مبانی نظام پولی در اقتصاد اسلامی»، اقتصاد اسلامی، شماره 29، دوره 8، صص 35-61.
- نیلی، مسعود (1383)، «مقایسه تطبیقی قانون عملیات بانکی بدون ربا با کارکردهای اقتصاد مدرن»، مجموعه مقالات پانزدهمین همایش بانکداری اسلامی، صص 209-234.
- لاتین
- Iqbal, M., & Khan, M. F (1981). A survey of issues and a programme for research in monetary and fiscal economics of Islam, International Centre for Research in Islamic Economics: King Abdul Aziz University.
- Anwar, M (1987). Modelling interest-free economy: a study in macroeconomics and development, Virginia (USA): International Institute of Islamic Thought (IIIT).
- Askari, H. & Krichene, N (2014). "Islamic finance: an alternative financial system for stability, equity, and growth", PSL Quarterly Review, Vol. 268, No. 67, pp. 9-54.
- Askari, H.; Krichene, N. & Mirakhor, A (2014). "On the stability of an Islamic financial system", PSL Quaterly Review, Vol. 269, No. 67, pp. 131-167.
- Cevik, S. & Charap, J (2015). "The behavior of conventional and Islamic bank deposit returns in Malaysia and Turkey", International Journal of Economics and Financial Issues, 1, No. 5, pp. 111-124.
- Chapra, D. M. U (1983). Monetary policy in an Islamic economy, Money and Banking in Islam, International Centre for Research in Islamic Economics, Jeddah: King Abdul Aziz University.
- Chapra, M. U (1992). Islam and the economic challenge, Virginia (USA): International Institute of Islamic Thought (IIIT).
- Chapra, M. U (1996). What is Islamic economics?, Saudi Arabia: Islamic Development Bank, Islamic Research and Training Institute.
- Darrat, A. F (1988). "The Islamic interest-free banking system: some empirical evidence", Applied Economics, Vol. 3, No. 20, pp. 417-425.
- Fardmanesh, M. & Siddiqui, S. A (1994). "Financial Instability and the Share Economy", Eastern Economic Journal, Vol. 20, No. 1, pp. 75-84.
- Hasan, Z (1991). Comments on Mohsin S. Khan and Abbas Mirakhor, The Financial System and Monetary Policy in an Islamic Economy, JKAU: Islamic Economics, Vol. 3, pp. 83-91.
- Khan, M. S (1986). "Islamic interest-free banking: a theoretical analysis", Staff Papers, Vol. 1, No. 33, pp. 1-27.
- Khan, M.S. & Mirakhor, A (1986). "The framework and practice of Islamic banking", Finance and development, Vol. 23, No. 3, pp. 32-47.
- Kia, A. & Darrat, A. F (2007). "Modeling money demand under the profit-sharing banking scheme: Some evidence on policy invariance and long-run stability", Global Finance Journal, Vol. 1, No. 18, pp. 104-123.
- Mirakhor, A (1993). "Equilibrium in a Non-Interest Open Economy", Islamic Economics, Vol. 1, No. 5.
- Mirakhor, A. & Zaidi, I (1987). Stabilisation and Growth in an Open Economy, Washington, DC: IMF.
- Sargent, Thomas (1979). Macroeconomic Theory, New York: Academic Press.
- Uddin, Md Akther (2016). Reemergence of Islamic Monetary Economics: A Review of Theory and Practice, University Library of Munich, Germany: MPRA Paper
- Weitzman, M. L (1983). "Some macroeconomic implications of alternative compensation systems", The Economic Journal, Vol. 93, No. 372, pp. 763-783.
- Weitzman, M. L (1984). The share economy: Conquering stagflation, United State: Harvard University Press.
- Weitzman, M. L (1985). "The simple macroeconomics of profit sharing", The American Economic Review, 75, No. 5, pp. 937-953.
- Yousfi, O (2013). "Does PLS financing solve asymmetric information problems?", Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, Vol. 9, No. 3, pp. 13.
)
ارسال نظر در مورد این مقاله