دوفصلنامۀ علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی

1. عوامل مؤثر بر ریسک اعتباری بانک‌ها در ایران

محسن مهرآرا؛ الهه بهلولوند

دوره 11، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1395، ، صفحه 27-56

چکیده

  موضوع ریسک اعتباری و مطالبات معوق بانکی یکی از موضوعات حساس و با اهمیت صنعت بانکداری می‌باشد، به گونه‌ای که می‌توان آن را عامل اصلی ورشکستگی بانک‌ها معرفی نمود. بحران اقتصادی (2008) در آمریکا که ریشه ...  بیشتر موضوع ریسک اعتباری و مطالبات معوق بانکی یکی از موضوعات حساس و با اهمیت صنعت بانکداری می‌باشد، به گونه‌ای که می‌توان آن را عامل اصلی ورشکستگی بانک‌ها معرفی نمود. بحران اقتصادی (2008) در آمریکا که ریشه در افزایش ریسک اعتباری داشت، اهمیت توجه به ریسک اعتباری را بیش از پیش نمایان ساخت. در سال‌های اخیر بروز رکود اقتصادی همراه با تورم در ایران موجب افزایش مطالبات معوق بانکی شده است که می‌تواند نظام بانکی کشور را با مشکلات جدی مواجه سازد. لذا این پژوهش به تعیین عوامل مؤثر بر ریسک اعتباری در سیستم بانکی کشور می‌پردازد. بدین منظور از روش اقتصاد‌سنجی بیزینی استفاده شده است. داده‌های این پژوهش از چهارده بانک فعال در ایران جمع‌آوری شده است و دوره مورد مطالعه 1382-1392می‌باشد. نتایج این تحقیق که به بررسی تأثیر عوامل کلان اقتصادی و عوامل درون‌بانکی بر ریسک اعتباری می‌پردازد، مؤید آن است که، متغیرهای ریسک نقدینگی، نسبت تسهیلات به سپرده، بازدهی دارایی، نسبت سرمایه به دارایی و اندازه بانک با احتمال100% و متغیر نسبت کارایی با احتمال 97%، مؤثرترین عوامل در الگوی ریسک اعتباری بانک‌های ایران هستند.احتمال شمول سایر متغیرها از جمله حاشیه سود، ساختار تأمین مالی، نسبت سپرده‌ها و متغیرهای کلان اقتصادی در الگو کمتر از 25% بوده و لذا شواهد قوی برای مؤثر بودن آن‌ها بر ریسک اعتباری وجود ندارد. به نظر می‌رسد که این متغیرها به ویژه متغیرهای کلان اقتصادی تنها از کانال متغیرهای لحاظ شده در الگو یا همان عوامل داخلی می‌توانند بر ریسک اعتباری تأثیر‌گذار باشند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 350.09 K

2. آزمون فروپاشی منحنی فیلیپس بعد از بحران بزرگ برای کشور ایران

ناصر الهی؛ امیرحسین نجف زاده؛ میترا علیا

دوره 12، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1395، ، صفحه 37-70

چکیده

  رابطه بین فعالیت حقیقی اقتصاد و نرخ تورم یکی از موضوعاتی است که در زمینه اقتصاد کلان همواره مورد توجه بوده است. در این میان، اکثر ادبیات اقتصادی معطوف به استفاده از منحنی فیلیپس در راستای کشف و تبیین رابطه ...  بیشتر رابطه بین فعالیت حقیقی اقتصاد و نرخ تورم یکی از موضوعاتی است که در زمینه اقتصاد کلان همواره مورد توجه بوده است. در این میان، اکثر ادبیات اقتصادی معطوف به استفاده از منحنی فیلیپس در راستای کشف و تبیین رابطه بین فعالیت حقیقی اقتصاد و نرخ تورم هستند. منحنی فیلیپس اولیه به صورت جدی در زمینه‌های نظری مورد انتقاد قرار گرفته است، لیکن در پاسخ به این انتقادات شکل‌های متنوعی از منحنی فیلیپس گسترش یافته است؛ که از این بین می‌توان به منحنی فیلیپس جدید کینزین (NKPC) اشاره نمود. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که ارتباط منحنی فیلیپس در طی رکود بزرگ فرو ریخته است. پایه و اساس این بحث مشاهده‌ای است که طی آن فعالیت حقیقی به شدت سقوط کرده بدون آنکه سقوط متناظری در تورم مشاهده شود. در این پژوهش از رویکرد مدل‌های تعادل عمومی پویا تصادفی (DSGE) استفاده و با بکارکیری NKPC این فرضیه را برای اقتصاد ایران مورد آزمون قرار می‌دهیم. بر اساس نتایج به دست آمده مشاهده می‌شود که کاهش شدیدی در تولید وجود دارد بدون آنکه بتوان سقوط بزرگی در تورم را مشاهده نمود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 463.62 K

3. برآورد روند شاخص امنیت اقتصادی در ایران (کاربرد منطق فازی)

حسین صادقی سقدل؛ امین گلوانی؛ اعظم خوشخو

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1393، ، صفحه 153-170

چکیده

  امنیت اقتصادی یکی از متغیرهای بسیار مهم و تأثیرگذار بر متغیرهای کلان اقتصادی است که مورد توجه زیاد دولت‌ها، سرمایه‌گذاران و برنامه‌ریزان می‌باشد. دسترسی به اطلاعات امنیت اقتصادی، سرمایه‌گذاران ...  بیشتر امنیت اقتصادی یکی از متغیرهای بسیار مهم و تأثیرگذار بر متغیرهای کلان اقتصادی است که مورد توجه زیاد دولت‌ها، سرمایه‌گذاران و برنامه‌ریزان می‌باشد. دسترسی به اطلاعات امنیت اقتصادی، سرمایه‌گذاران و برنامه‌ریزان را در اتخاذ سیاست‌ها و تصمیمات بهینه بسیار یاری خواهد نمود. بر این اساس در این تحقیق با بکارگیری روش منطق فازی و نرم‌افزار (MATLAB) اقدام به شبیه‌سازی و برآورد شاخص و روند امنیت اقتصادی در ایران برای دوره 1344 تا 1386 نمودیم. معیار فوق از آن جهت دارای اهمیت است که می‌توان تأثیر اجرای سیاست‌های مختلف دولت را بر میزان افزایش و یا کاهش امنیت اقتصادی در کشور بررسی نمود. نتایج برآورد نشان می‌دهد که بیشترین مقدار شاخص امنیت اقتصادی مربوط به سال 1355 و کمترین مقدار آن مربوط به سال 1361 می‌باشد. همچنین در ده سال آخر دوره مورد بررسی، این شاخص روند رو به رشدی از خود نشان داده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 548.05 K

4. اثرات امنیت اقتصادی بر توسعه گردشگری در ایران

بهروز صادقی عمروآبادی؛ احمد گوگردچیان؛ نجفعلی شهبازی؛ محسن سیفی کفشگری

دوره 10، شماره 2 ، پاییز و زمستان 1393، ، صفحه 171-198

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 605.21 K

5. بررسی وضعیت رقابتی و آزمون اثر ساختار بازار بانکداری اسلامی و سنتی بر میزان سودآوری

محمدنقی نظرپور؛ امیرحسین نجف زاده؛ سعیده هوشمند

دوره 11، شماره 1 ، بهار و تابستان 1394، ، صفحه 25-50

چکیده

    بیشتر

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 870.27 K

مقاله پژوهشی

1. تحلیل الگوی تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای استانی در ایران: رویکرد کارایی محور و برابری محور

حجت ایزدخواستی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1398

چکیده

  نحوه تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای منطقه‌ای دولت نقش مهمی در محرویت‌زدایی، کاهش نابرابری و در نهایت توسعه پایدار و متوازن منطقه‌ای دارد. بنابراین، حساسیت بالایی به رفتار مالی دولت به ویژه در تخصیص اعتبارات ...  بیشتر نحوه تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای منطقه‌ای دولت نقش مهمی در محرویت‌زدایی، کاهش نابرابری و در نهایت توسعه پایدار و متوازن منطقه‌ای دارد. بنابراین، حساسیت بالایی به رفتار مالی دولت به ویژه در تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای استانی وجود دارد. بر این اساس، در این پژوهش به تحلیل الگوی تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای استانی با رویکرد کارایی محور و برابری‌محور در دوره (1395-1384) پرداخته می‌شود. تصریح الگوی تخصیص اعتبارت سرمایه‌ای استانی بر اساس تعمیم الگوی ریاضی تخصیص بودجه کاستلز و سوله- اوله (2005) و سوله- اوله (2013) صورت گرفته است. نتایج حاصل شده بیانگر این است که افزایش اعتبارات هزینه‌ای دولت باعث کاهش اعتبارات سرمایه‌ای استانی شده است. همچنین، تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای کارایی‌محور بوده و بیشتر به استان‌هایی تخصیص یافته است که تولید بالاتری داشته‌اند. به علاوه، نابرابری‌ در تولید منطقه‌ای اثر منفی بر تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای دولت داشته است. در نتیجه، تخصیص اعتبارات سرمایه‌ای استانی برابری‌محور نبوده است. بنابراین، بازنگری در تخصیص بودجه استانی ضروری است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 697.64 K

علمی - پژوهشی

2. سنجش و کاربست شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی اتحادیه اروپا (SJI) در ایران

علی مصطفوی ثانی؛ حسین سرآبادانی تفرشی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 آبان 1398

چکیده

  شاخص‌های ترکیبی به مثابه ابزارهای حکمرانی، نقشی مؤثر در شناخت وضع موجود و مداخله‌های تنظیمی جهت رسیدن به وضع بایسته دارند. این مقوله، در مورد عدالت اجتماعی به عنوان مفهوم و آرمانی چند بُعدی، هنجاری ...  بیشتر شاخص‌های ترکیبی به مثابه ابزارهای حکمرانی، نقشی مؤثر در شناخت وضع موجود و مداخله‌های تنظیمی جهت رسیدن به وضع بایسته دارند. این مقوله، در مورد عدالت اجتماعی به عنوان مفهوم و آرمانی چند بُعدی، هنجاری و پیچیده اهمیت مضاعف پیدا می‌کند. شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی(SJI) که به برآورد وضعیت عدالت اجتماعی در اتحادیه اروپا می‌پردازد، در سالیان اخیر در کشورهای دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفته است. به دلیل عدم آشنایی با این شاخص در داخل و نبود داده‌های آماری برخی از سنجه‌های این شاخص ترکیبی، تاکنون برآوردی از وضعیت ایران از منظر این شاخص صورت نپذیرفته است. پژوهش حاضر کوشیده است با بومی‌سازی این شاخص به برآورد وضعیت عدالت اجتماعی در ایران بپردازد. نتایج نشان می‌دهد نمره کل شاخص ترکیبی عدالت اجتماعی از 8 در سال 1385 به 8.4 در سال 1395 افزایش پیدا کرده است. این افزایش جزیی معلول عملکرد کشور در کاهش فقر و حمایت از طبقات پایین درآمدی بوده است؛ با این حال روند شاخص در بازار کار، سلامت، آموزش و تحقق عدالت بین‌نسلی نگران‌کننده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 935.55 K

علمی - پژوهشی

3. بررسی مقایسه‌ای اثرگذاری سیاست‌های پولی و مالی بر اقتصاد ایران در قالب یک الگوی DSGE

مسعود سعادت مهر؛ هادی غفاری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  در این تحقیق تاثیر سیاست های پولی و مالی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران با هم مقایسه شده است. تغییرات حجم پول به عنوان نماینده سیاست‌های پولی و تغییرات مخارج دولتی به عنوان نماینده سیاست‌های مالی بر اقتصاد ...  بیشتر در این تحقیق تاثیر سیاست های پولی و مالی بر متغیرهای کلان اقتصاد ایران با هم مقایسه شده است. تغییرات حجم پول به عنوان نماینده سیاست‌های پولی و تغییرات مخارج دولتی به عنوان نماینده سیاست‌های مالی بر اقتصاد ایران بررسی شده است. این کار در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی کینزی جدید (DSGE) با استفاده از داده‌های سری زمانی مربوط به سال های 94-1357 انجام شده است. تعادل عمومی اقتصاد شامل 15 معادله بوده که از فرآیند بهینه‌سازی رفتار خانوارها و بنگاه‌ها در کنار قواعد سیاستگذاری دولت و بانک مرکزی به دست آمده‌اند. تخمین پارامترهای مدل با به کارگیری روش بیزین و کالیبراسیون انجام شده است. نتایج نشان داد که شوک افزایش حجم پول، باعث افزایش تولید، سرمایه‌گذاری و اشتغال در کنار افزایش تورم می‌شود. همچنین شوک افزایش مخارج دولتی، تولید، اشتغال و تورم را افزایش داده اما سرمایه‌گذاری خصوصی را کاهش می‌دهد. نتایج حاکی از آن است که شدت اثر گذاری شوک مخارج دولتی و همچنین ماندگاری آن، بیشتر از شوک حجم پول است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 891.2 K

علمی - پژوهشی

4. رشد اقتصادی و نابرابری درآمد در کشورهای منتخب اسلامی: شواهد جدید با استفاده از رهیافت خودرگرسیون برداری پانل

محمد عبدی سیّدکلایی؛ امیرمنصور طهرانچیان؛ رجبعلی خردمند

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  تأمین عدالت اجتماعی و رفع فقر و محرومیت از طریق ایجاد تعادل در توزیع درآمد و ثروت میان آحاد جامعه از دیرباز مورد توجه بشر بوده است. در این میان، دو مقوله‌ی رشد اقتصادی و توزیع عادلانه‌ی درآمد که از جمله ...  بیشتر تأمین عدالت اجتماعی و رفع فقر و محرومیت از طریق ایجاد تعادل در توزیع درآمد و ثروت میان آحاد جامعه از دیرباز مورد توجه بشر بوده است. در این میان، دو مقوله‌ی رشد اقتصادی و توزیع عادلانه‌ی درآمد که از جمله موضوعات اساسی اقتصاد هستند، مورد مجادله می‌باشند. مبانی نظری اقتصاد متعارف، رشد را مقدم بر توزیع برابر درآمد می‌داند، اما آموزه‌های اسلام بر برابری درآمد تأکید دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر کوشیده است این دو مسأله را برای کشورهای منتخب اسلامی طی سال‌های 2016–2012 آزمون کند. نتایج نشان می‌دهد یک رابطه علّی دو طرفه میان رشد اقتصادی و توزیع درآمد برقرار است. با تحلیل توابع عکس‌العمل ضربه‌ای مشخص شد که بهبود در وضعیت توزیع درآمد منجر به پاسخ مثبت رشد اقتصادی می‌شود. با این وجود، تکانه‌ی مثبت رشد اقتصادی وضعیت توزیع درآمد را نامناسب‌تر می‌کند. بنابراین، تعامل میان رشد اقتصادی و نابرابری درآمدی در کشورهای اسلامی بر خلاف آموزه‌های اسلام رقم خورده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 782.52 K

علمی - پژوهشی

5. شناسایی و بررسی مولفه‌های تامین‌کننده سلامت صندوق‌های سرمایه‌گذاری و مقایسه آن در ایران و ایالات متحد امریکا

محمد کاشانی پور؛ علی لطفی؛ حسین عبده تبریزی؛ سام سوادکوهی فر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله نهادهایی هستند که امکان مشارکت مردم در اقتصاد را فراهم نموده و در تحقق بندهای 9 و 19 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و همچنین بند پنجم سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه ابلاغی ...  بیشتر صندوق‌های سرمایه‌گذاری از جمله نهادهایی هستند که امکان مشارکت مردم در اقتصاد را فراهم نموده و در تحقق بندهای 9 و 19 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و همچنین بند پنجم سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه ابلاغی مقام معظم رهبری (مد ظله) کارکرد دارند. این پژوهش به دنبال شناسایی مولفه‌هایی است که متضمن تامین سلامت صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌باشند. پس از شناسایی این مولفه‌ها، به مقایسه پیاده‌سازی آن در بازارهای سرمایه ایران و ایالات متحد پرداخته شده‌است. داده‌های پژوهش کیفی بوده و روش پژوهش، تحلیل مضمون و ترسیم شبکه مضامین و رویکرد آن، قیاسی است. در کشورهای اسلامی به ویژه ایران، طراحی این صندوق‌ها ضمن رعایت فقه اسلامی، باید جلب‌کننده اقبال عمومی نیز باشد. نتایج حاصل نشان می‌دهد مولفه‌های موثر بر سلامت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در قالب سه مضمون سازمان‌دهنده‌ی «نظارت مستمر»، «استانداردهای شایستگی مدیران و متولیان صندوق» و «جلوگیری از تضاد منافع» قابل شناسایی است. همچنین مهم‌ترین کاستی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران در سه بخش «کنترل‌های داخلی و کنترل ریسک»، «افشای اطلاعات» و «تضاد منافع و معامله با اشخاص وابسته» می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 821.21 K

علمی - پژوهشی

6. تاثیر قدرت مالی بانک مرکزی بر تورم در اقتصاد ایران

ابوالفضل شاه آبادی؛ امین حاتمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  چکیده یکی از مهمترین ارکان در اجرای موفق سیاست های پولی، قدرت مالی بانک مرکزی است که می تواند تاثیرات چشم گیری بر موفقیت اجرای این سیاست ها داشته باشد. به همین علت در این مطالعه به بررسی تاثیر قدرت مالی ...  بیشتر چکیده یکی از مهمترین ارکان در اجرای موفق سیاست های پولی، قدرت مالی بانک مرکزی است که می تواند تاثیرات چشم گیری بر موفقیت اجرای این سیاست ها داشته باشد. به همین علت در این مطالعه به بررسی تاثیر قدرت مالی بانک مرکزی بر نرخ تورم اقتصاد ایران ، در بازه زمانی 1357 تا 1394 پرداخته شده است. همچنین روش مورد استفاده برای تخمین مدل الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ARDL) است. نتایج این پژوهش نشان می دهد در کوتاه مدت و بلند مدت به ترتیب افزایش قدرت مالی بانک مرکزی، باعث کاهش 06/0 و 16/0 درصدی شاخص قیمت شده است. افزایش قدرت مالی بانک مرکزی سبب می شود ترازنامه بانک مرکزی در شرایط بهتری قرار گیرد که این مبحث سبب افزایش کارایی سیاست های پولی این نهاد و در نتیجه کاهش نرخ تورم خواهد شد . کلمات کلیدی : قدرت مالی بانک مرکزی ، تورم ، ایران .

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 739.41 K

علمی - پژوهشی

7. استخراج شفافیت بهینه بانک مرکزی جهت کاهش تلاطم در بازارهای مالی (مطالعه موردی منتخبی از کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اسلامی)

محمدعلی احسانی؛ اسدالله فرزین وش؛ ناصر الهی؛ رضا ایزدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  این مقاله در صدد بهینه‏ سازی سطح شفافیت بانک مرکزی است به گونه‏ ای که تلاطم بازارهای مالی در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری های اسلامی (بر اساس حداکثر در دسترس بودن داده ها) طی سال های 2002-2014 حداقل شود. ...  بیشتر این مقاله در صدد بهینه‏ سازی سطح شفافیت بانک مرکزی است به گونه‏ ای که تلاطم بازارهای مالی در کشورهای منتخب عضو سازمان همکاری های اسلامی (بر اساس حداکثر در دسترس بودن داده ها) طی سال های 2002-2014 حداقل شود. با بکارگیری روش GMM آرلانو-باند و استفاده از شاخص دینسر و ایچنگرین، به عنوان متغیر نماینده شفافیت، حد بهینه شفافیت بانک مرکزی استخراج می‏ شود. نتایج نشان می‏ دهد که افزایش در سطح شفافیت بانک مرکزی تا نقطه خاصی موجب کاهش تلاطم بازارهای مالی می شود و بعد از این نقطه، اطلاعات اضافی از بانک های مرکزی موجب تشدید تلاطم بازارهای مالی می گردد. همچنین تأثیر سایر متغیرها (عمق مالی، پیشینه تورم و نرخ بیکاری) بر تلاطم بازارهای مالی مثبت است. ازاین‌رو، حرکت با احتیاط به‌سوی شفافیت سیاست پولی پیشنهاد می شود زیرا تلاطم بازارهای مالی به طور قابل ملاحظه ای می تواند کاهش یابد که دلالت بر مزایای مهم ثبات مالی دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 801 K

علمی - پژوهشی

8. فرضیه وجود چرخه تشدیدشونده نرخ ارز-تورم در ایران: رویکرد MSBVAR

محمد حسن صبوری دیلمی؛ ناصر الهی؛ سید ضیاءالدین کیاالحسینی؛ محمدرضا یوسفی شیخ رباط

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  در این تحقیق رابطه پویای نرخ ارز-تورم و همچنین وجود چرخه تشدیدشونده در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1381:01- 1395:12 با استفاده از رویکرد تغییر رژیم مارکف بیزی در مدل خودتوضیح بردای مورد بررسی قرار گرفته است. بر ...  بیشتر در این تحقیق رابطه پویای نرخ ارز-تورم و همچنین وجود چرخه تشدیدشونده در اقتصاد ایران در دوره زمانی 1381:01- 1395:12 با استفاده از رویکرد تغییر رژیم مارکف بیزی در مدل خودتوضیح بردای مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس وجود دو رژیم متفاوت تورمی(دارای واریانس‌های متفاوت) مورد تاکید قرار گرفته و نتایج توابع کنش- واکنش بیانگر وجود رابطه دوطرفه میان متغیرها در رژیم تورمی سطح پایین و یک رابطه انفجاری در رژیم تورمی سطح بالا است. در رژیم تورمی سطح پایین، واکنش تورم به شوک وارد شده به میزان یک انحراف معیار در نرخ ارز، مثبت و کمتر از یک و از طرف دیگر واکنش نرخ ارز به شوک تورمی به میزان یک انحراف معیار نیز مثبت اما برزگتر از حالت قبل است. همچنین رفتار انفجاری این توابع در رژیم تورمی سطح بالا حاکی از آن است که فرضیه چرخه تشدیدشونده در دوره موردبررسی در اقتصاد ایران صادق است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 397.49 K

علمی - پژوهشی

9. بررسی تاثیر سیاست‌های همزمان پولی و مالی بر رشد اقتصادی در ایران

سیدجواد عمادی؛ ناصر الهی؛ اکبر کمیجانی؛ سید ضیاءالدین کیاالحسینی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 آبان 1398

چکیده

  هدف اصلی این مقاله نیل به ترکیب بهینه تاثیر ابزار سیاست پولی و مالی برای دستیابی به رشد اقتصادی است بر این اساس چهار مدل را با ترکیب‌های مختلف حجم نقدینگی به‌کار گرفتیم تا به ترکیب بهینه برای تعیین مسیر ...  بیشتر هدف اصلی این مقاله نیل به ترکیب بهینه تاثیر ابزار سیاست پولی و مالی برای دستیابی به رشد اقتصادی است بر این اساس چهار مدل را با ترکیب‌های مختلف حجم نقدینگی به‌کار گرفتیم تا به ترکیب بهینه برای تعیین مسیر بهینه ترکیب سیاست پولی و مالی در کوتاه مدت و بلندمدت دست پیدا نماییم و نشان دهیم که چگونه ابزارهای بهینه سیاست همزمان پولی و مالی منجر به رشد اقتصادی می‌شوند. این ترکیبات به اثر سیاست‏های پولی از طریق متعیرهایی نظیر حجم اسکناس و مسکوک، حجم سپرده‌های مدت‌دار، نرخ سود سپرده‌های مدت‌دار، نرخ ارز و سیاست مالی از طریق متغیرهایی نظیر درآمدهای عمومی دولت و مخارج عمومی دولت روی رشد تولید ناخالص اسمی و حقیقی برای دوره 1395-1357 بر اساس روش ARDL بررسی می‏شود و سرعت تعدیل هر مدل تحلیل می‏شود. نتایج نشان می‏دهد که ترکیب شماره4 به عنوان ترکیب بهینه پذیرفته می شود در شرایط کوتاه مدت و بلندمدت هر دو سیاست پولی و مالی بر رشد اقتصادی در این ترکیب مؤثر است .

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 709.48 K

علمی - پژوهشی

10. سنجش رانت اقتصادی در ایران با استفاده از منطق فازی

,وحید شقاقی شهری؛ شیوا علیزاده؛ ندا جمشیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1399

چکیده

  رانت اقتصادی پدیده‌ای پیچیده، چند بعدی و دارای علل و آثار چندگانه است. به رغم پیچیدگی و حساسیت سروکار یافتن با این عارضه، در سال‌های اخیر مطالعاتی در اندازه‌گیری رانت، بیان علل و راه-کارهای بازدارنده ...  بیشتر رانت اقتصادی پدیده‌ای پیچیده، چند بعدی و دارای علل و آثار چندگانه است. به رغم پیچیدگی و حساسیت سروکار یافتن با این عارضه، در سال‌های اخیر مطالعاتی در اندازه‌گیری رانت، بیان علل و راه-کارهای بازدارنده از سوی مجامع علمی و بین‌المللی انجام شده است. این مقاله با استفاده از منطق فازی، ضمن تبیین چگونگی مدل‌سازی روابط اقتصادی، یک الگوریتم برای سنجش رانت طی دوره 1393-1360 در ایران با رویکرد اقتصادی معرفی می‌کند. نتایج نشان می‌دهد با فرض آن‌که «اندازه دولت» و «امنیت اقتصادی» از عوامل کلیدی اقتصادی تعیین‌کننده رانت باشند، روند شاخص فازی رانت اقتصادی ایران در این دوره مورد بررسی بین مقدار 43/0 و 72/0 نوسان داشته و روندی صعودی را در این دوره طی نموده است. شایان ذکر است که طی دوره مورد بررسی کمترین میزان شاخص فازی رانت اقتصادی طی دو مقطع 1362 و 1368 و بیشترین میزان شاخص فازی رانت اقتصادی مربوط به مقطع 1374 می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 767.93 K

علمی - پژوهشی

11. نرخ ارز و تقاضای نیروی کار در کارگاه‌های صنعتی ایران

حسین صمصامی؛ حسن اردیزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1399

چکیده

  این مقاله اثر افزایش نرخ ارز بر تقاضای نیروی کار در 23 گروه کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارگر و بیشتر با کد ISIC دو رقمی را طی دوره زمانی 1379 تا 1394 با استفاده از روش پنل پویای گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) بررسی می‌کند. ...  بیشتر این مقاله اثر افزایش نرخ ارز بر تقاضای نیروی کار در 23 گروه کارگاه‌های صنعتی ده نفر کارگر و بیشتر با کد ISIC دو رقمی را طی دوره زمانی 1379 تا 1394 با استفاده از روش پنل پویای گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) بررسی می‌کند. افزایش نرخ ارز از دو کانال، تقاضای نیروی کار را تحت تاثیر قرار می‌دهد: 1-افزایش نرخ ارز موجب ارزان تر شدن کالاهای داخلی در برابر کالا‌های خارجی می‌شودکه تقاضای تولیدات کارگاه‌ها را افزایش می‌دهد و تاثیر مثبتی بر تقاضای نیروی کار دارد 2- افزایش نرخ ارز موجب گران‌تر شدن نهاده‌های وارداتی و به تبع آن موجب افزایش هزینه تولید می‌شود که تقاضا برای نیروی کار را کاهش می دهد. اثر خالص تغییرات اشتغال از نرخ ارز به برآیند این دو کانال بستگی دارد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اثر خالص افزایش نرخ ارز بر اشتغال کارگاه‌های صنعتی منفی و قابل توجه است که حاکی از وابستگی شدید فرآیند تولید کارگاه‌های صنعتی به نهاده‌های خارجی می باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 700.72 K

علمی - پژوهشی

12. بررسی اثرتمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی در استان های کشور با استفاده از اقتصادسنجی فضایی

فاتح حبیبی؛ سامان قادری؛ نادر سعیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1399

چکیده

  در ادبیات اقتصادی تئوریهای تمرکززدایی مالی در جهت افزایش کارایی و بهره وری بخش عمومی و گـسترش تعادل و توازن منطقه‌ای مورد توجه قرار گرفته است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که بدون توجه به ابعاد، ویژگی‌ها ...  بیشتر در ادبیات اقتصادی تئوریهای تمرکززدایی مالی در جهت افزایش کارایی و بهره وری بخش عمومی و گـسترش تعادل و توازن منطقه‌ای مورد توجه قرار گرفته است. توجه به این نکته حائز اهمیت است که بدون توجه به ابعاد، ویژگی‌ها و نتایج این سیاست، تمرکززدایی ممکن است نتایج زیان باری مانند عدم توازن در مناطق یک کشور و تشدید تنش‌های سیاسی را به همراه داشته باشد. با توجه به دو هدف عمده‌ی رشد و عدالت که مدنظر اقتصاددانان و برنامه ریزان است، چگونگی تأثیر تمرکززدایی مالی بر این دو متغیر حائز اهمیت است؛ بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی در استان‌های ایران طی دوره‌ی 1393-1385 است. به‌منظور دستیابی به این هدف با استفاده از روش اقتصادسنجی فضایی در چارچوب داده‌های تابلویی اثرات تمرکززدایی مالی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به‌دست‌آمده از مدل‌ها حاکی از آن است که تمرکززدایی مالی از بعد شاخص درآمد بر رشد اقتصادی تأثیر مثبت و از بعد شاخص مخارج بر رشد اقتصادی استان‌های ایران تأثیر منفی داشته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 795.61 K

علمی - پژوهشی

13. منحنی فیلیپس هایبریدی نئوکینزینی در چارچوب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی

پرتو کیان پور؛ عباس امینی فرد؛ هاشم زارع؛ مهرزاد ابراهیمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1399

چکیده

  شناسایی و تبیین ارتباط بین دو پدیده‌ی تورم و بیکاری در اقتصاد کشور از نظر تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و سیاسی از جایگاه ویژه-ای برخوردار است. بررسی رابطه‌ی میان تورم و بیکاری می‌تواند سیاست‌گذاران و اقتصاددانان ...  بیشتر شناسایی و تبیین ارتباط بین دو پدیده‌ی تورم و بیکاری در اقتصاد کشور از نظر تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و سیاسی از جایگاه ویژه-ای برخوردار است. بررسی رابطه‌ی میان تورم و بیکاری می‌تواند سیاست‌گذاران و اقتصاددانان را در بررسی عملکرد اقتصادی یاری دهد. منحنی فیلیپس یکی از مشهورترین روابط در اقتصاد کلان است که به بررسی ارتباط بین تورم و بیکاری پرداخته است. منحنی فیلیپس کینزبن‌های جدید در دهه 1990، براساس چسبندگی‌های اسمی و انتظارات عقلایی شکل گرفته و به طور گسترده در مدل‌های ساختاری پویای تورمی مورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش تعادل عمومی پویای تصادفی به برآورد منحنی فیلیپس هایبریدی نئوکینزینی در ایران طی سالهای 1395:4-1373:1 و بررسی اثر تکانه‌های تکنولوژی، فشار هزینه، مخارج دولت، نفتی و پولی بر تورم پرداخته می‌شود. نتایج پژوهش بیانگر آن است که الگوی ارائه شده به خوبی رفتار ادواری و نوسانات متغیرها را شبیه‌سازی می‌کند. همچنین، تکانه‌های مخارج دولت، فشار هزینه باعث افزایش تورم و تکانه‌های نفتی ، پولی و تکنولوژی باعث کاهش تورم می‌شوند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 848.24 K

علمی - پژوهشی

14. هدف گذاری تورم سیاستگذار پولی با لحاظ انتظارات تورمی ناهمگن در رفتار کارگزاران اقتصادی

اصغر ابوالحسنی؛ بیتا شایگانی؛ یگانه موسوی جهرمی؛ زهرا زندیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 فروردین 1399

چکیده

  هدف مطالعه حاضر بررسی نقش ابزارهای سیاستی از قبیل نرخ بهره و نرخ ارز بر هدفگذاری تورم در قالب مدل کینزین های جدید با لحاظ ناهمگنی انتظارات کارگزاران اقتصادی است. برای این منظور از یک الگوی تعادل عمومی ...  بیشتر هدف مطالعه حاضر بررسی نقش ابزارهای سیاستی از قبیل نرخ بهره و نرخ ارز بر هدفگذاری تورم در قالب مدل کینزین های جدید با لحاظ ناهمگنی انتظارات کارگزاران اقتصادی است. برای این منظور از یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی برای دوره زمانی 1368-1397 استفاده شده است. در این مطالعه الگوی انتظارات عقلائی و انتظارات محدود شده مبتنی بر الگوی انتظارات تطبیقی برای اعمال محدودیت های عملگرهای شکل دهی انتظارات در کارگزاران اقتصادی به منظور پیش بینی متغیرهای کلان اقتصادی استفاده شده است. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع بود که تورم انتظاری عامل تاثیر گذاری بر تورم است. در اینصورت می‌توان گفت که به منظور کنترل نرخ تورم، یک سیاست مهم که باید از سوی بانک مرکزی دنبال گردد کنترل و مدیریت انتظارات است. همچنین نتایج بیانگر این موضوع بود که کانال اثر گذاری نرخ رشد حجم پول بر تورم، تورم انتظاری است که با توجه به نرخ های بالای رشد پول در سال‌های اخیر، مقدار قابل توجهی است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

15. بررسی تأثیر شوک‌های احساسی بر حباب قیمت سهام با استفاده از مدل تعادل عمومی تصادفی پویا (DSGE)

کیومرث سهیلی؛ شهرام فتاحی؛ نرگس رحمانیانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  در سال‌های اخیر قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران دفعات متعدد دچار حباب شده است. بخشی از حباب قیمت بورس اوراق بهادار تهران ناشی از شوک‌های احساسی است. اندازه‌گیری دقیق و بررسی میزان پایداری تأثیر ...  بیشتر در سال‌های اخیر قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران دفعات متعدد دچار حباب شده است. بخشی از حباب قیمت بورس اوراق بهادار تهران ناشی از شوک‌های احساسی است. اندازه‌گیری دقیق و بررسی میزان پایداری تأثیر شوک‌های احساسی بر روی حباب قیمت سهام از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش باهدف کمی سازی علمی تأثیر شوک‌های احساسی بر حباب قیمت سهام و بررسی میزان پایداری تأثیرگذاری شوک‌های احساسی بر حباب قیمت سهام از داده‌های فصلی شاخص کل قیمت سهام سال 1374 تا 1393 استفاده‌شده است. نرم‌افزار مورداستفاده به‌منظور بررسی مدل تحقیق داینار می‌باشد. تأثیر متغیر مربوط به شوک احساسی سرمایه‌گذاران اندازه نسبی حباب قدیمی نسبت به حباب جدید می‌باشد که نوسانات حباب‌ها و نوسانات قیمت سهام را ایجاد می‌نماید. نتایج بیانگر آن است که شوک احساسی قسمت زیادی از نوسانات قیمت سهام را در مقایسه با نوسانات مصرف، سرمایه‌گذاری، و تولید توضیح می‌دهد. این شوک‌ها به اقتصاد واقعی از طریق محدودیت اعتباری منتقل می‌شوند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 814.23 K

علمی - پژوهشی

16. تأثیر توسعه بخش بانکی بر رفاه اجتماعی استان های ایران

ابوالفضل شاه آبادی؛ بهناز خوش طینت؛ مهدی میرغیاثی؛ علی مرادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  توسعه بخش بانکی با تجمیع پس اندازهای داخلی و خارجی وتخصیص کارای آن به نیازهای سرمایه گذاری میتواند فرایند انباشت سرمایه را تسهیل و با کمک به رشداقتصادی موجب افزایش درآمدسرانه و توزیع عادلانه آن در جامعه ...  بیشتر توسعه بخش بانکی با تجمیع پس اندازهای داخلی و خارجی وتخصیص کارای آن به نیازهای سرمایه گذاری میتواند فرایند انباشت سرمایه را تسهیل و با کمک به رشداقتصادی موجب افزایش درآمدسرانه و توزیع عادلانه آن در جامعه شده و از این طریق به تأمین رفاه اجتماعی کمک نماید. بنابراین، تحقیق حاضر سعی نموده تأثیر توسعه بخش بانکی بر رفاه اجتماعی در استانهای ایران طی دوره 1396-1385 را بررسی نماید. به همین منظور از تابع رفاه اجتماعی سن بعنوان جایگزین رفاه اجتماعی و از تسهیلات داخلی بانکها به بخش خصوصی(درصدی از تولید ناخالص داخلی هر استان) بعنوان جایگزین توسعه بخش بانکی استفاده شده است. مدل تحقیق نیز با استفاده از دادههای تابلویی و به روش گشتاورهای تعمیم یافته برآورد گردیده که نتایج نشان داد، تأثیر توسعه بخش بانکی بر رفاه اجتماعی در استانهای ایران مثبت و معنادار است. همچنین، تأثیر متغیرهای کنترل شامل نرخ تورم و نرخ بیکاری بر رفاه اجتماعی در استانهای ایران منفی و معنادار و تأثیر درآمدهای مالیاتی بر رفاه اجتماعی در استانهای ایران فاقد معناداری آماری است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 715.71 K

علمی - پژوهشی

17. شواهدی از جریان‌های نیروی‌کار در دوره رشد بدون اشتغال و اشتغال بدون رشد

کیارش حسینی؛ مسعود نیلی؛ حسین جوشقانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  بازارکار ایران از نظر تغییرات «خالص تعداد شاغلین»، در فاصله سال‌های 1384 تا 1390 ، پدیده «رشد بدون اشتغال» و در فاصله سال‌های 1391 تا 1395، پدیده «اشتغال بدون رشد» را تجربه کرده است..مقاله حاضر ...  بیشتر بازارکار ایران از نظر تغییرات «خالص تعداد شاغلین»، در فاصله سال‌های 1384 تا 1390 ، پدیده «رشد بدون اشتغال» و در فاصله سال‌های 1391 تا 1395، پدیده «اشتغال بدون رشد» را تجربه کرده است..مقاله حاضر از میان «چگونگی» و «چرایی» بروز این دو پدیده معماگونه، به چگونگی وقوع آن در بازارکار می‌پردازد. از آنجا که متغیرِ «خالص تعداد شاغلین» به تنهایی اطلاعات مورد نیاز برای توضیح چگونگی تحولات اینچنینی را فراهم نمی‌کند، در این مقاله با اتکای به ادبیات بازار کار، مولفه‌های استخدام و جدایی از بازار کار، تحت عنوان «جریان‌های نیروی‌کار» بر حسب ویژگیهای مختلف محاسبه شده و نشان داده می‌شود که رشد قابل توجه تعداد شاغلین در فاصله سال‌های 1391 تا 1395، همزمان با کاهش جدایی نیروی‌کار و کاهش خروج شاغلین از بازار کار بوده و نه افزایش استخدام نیروی‌کارجدید. محاسبات انجام شده همچنین نشان می‌دهد که از سال 1391 به بعد، وضعیت فعالیت بازارکار از نظر میزان تغییر وضعیت شاغلین، بیکاران و جمعیت غیر فعال، از ثبات بیشتری در مقایسه با گذشته برخوردار بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 796.2 K

علمی - پژوهشی

18. تأثیر صنایع فرهنگی- مذهبی بر رشد اقتصادی ایران

سارا حنجری؛ فتح اله تاری؛ مهدی تقوی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  صنایع فرهنگی مذهبی مانند گردشگری مذهبی، اجرای مراسم سنتی و مذهبی می‌تواند اثرات مفید و مثبتی به طور مستقیم و غیرمستقیم بر رشد اقتصادی داشته باشد. ایران به دلیل پتانسیل‌های بالای فرهنگی-مذهبی از ویژگی‌های ...  بیشتر صنایع فرهنگی مذهبی مانند گردشگری مذهبی، اجرای مراسم سنتی و مذهبی می‌تواند اثرات مفید و مثبتی به طور مستقیم و غیرمستقیم بر رشد اقتصادی داشته باشد. ایران به دلیل پتانسیل‌های بالای فرهنگی-مذهبی از ویژگی‌های مهمی برخوردار است. در این مقاله اثر صنایع فرهنگی مذهبی، بر رشد اقتصادی استان‌های منتخب ایران بررسی خواهد شد که در قالب رگرسیون تلفیقی پویا (GMM) در دوره 1379-1395 توجه به داده‌های منتشر‌شده در سال 1397 به طور مستقیم و غیرمستقیم برآوردشده است. همچنین نتایج برآورد نشان می‌دهد، در دوره مورد بررسی اثر مزیت نسبی ارزش‌افزوده متغیرهای فرهنگی مذهبی بر رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. همچنین نتایج برآورد مدل نشان داد، این شاخص از کانال سرمایه انسانی نیز می‌تواند بر رشد اقتصادی استان‌های کشور اثرگذار باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 706.01 K

علمی - پژوهشی

19. مدل‌های تطبیق روانه- انباره در اقتصاد کلان

محمد مهدی عسگری ده‌آبادی؛ علی نصیری اقدم

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  مدل‌های تطبیق روانه-انباره طی سال‌های اخیر مورد توجه اقتصاددانان و به‌ویژه اقتصاددانان پساکینزی قرار گرفته استتوانایی این مدل‌ها در پیش‌بینی بحران مالی 2008 و همچنین، تألیف کتاب «اقتصاد پولی» ...  بیشتر مدل‌های تطبیق روانه-انباره طی سال‌های اخیر مورد توجه اقتصاددانان و به‌ویژه اقتصاددانان پساکینزی قرار گرفته استتوانایی این مدل‌ها در پیش‌بینی بحران مالی 2008 و همچنین، تألیف کتاب «اقتصاد پولی» توسط گادلی و لاووی باعث توجه بیش از پیش به این مدل‌ها طی سالیان اخیر شده است. این مدل‌ها با رویکردی حسابدارنه به اقتصاد نگریسته و ضمن ایجاد پیوند میان بخش واقعی و مالی اقتصاد، با مرتبط کردن متغیرهای انباره و روانه امکان پیش‌بینی شوک‌های درون‌زا را فراهم می‌کنند. به‌علاوه، این مدل‌ها برای توصیف رفتار کنشگران اقتصادی از معادلات رفتاری بهره می‌گیرند. هدف از این مقاله، تشریح مبانی اصلی این مدل‌ها و به کارگیری آن‌ها در ارزیابی سیاست‌های پولی و مالی است. ازآنجاکه مدل‌های تطبیق روانه-انباره متناسب با فروض نظری مختلف قابل طراحی و استفاده است، یک مدل با دو رویکرد پساکینزی و نئوکلاسیکی طراحی، و مقادیر وضعیت پایدار در هر یک از آن‌ها محاسبه شده و در ادامه اثر اعمال یک سیاست پولی یا مالی در چارچوب مدل مذکور مورد بررسی قرار گرفته است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 907.87 K

مقاله پژوهشی

20. بررسی واکنش نرخ اشتغال به ساختار مالیات در ایران

حمید سپهردوست؛ سید احسان حسینی‌دوست؛ علی بابائی؛ محسن تارتار

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  موضوع واکنش سطح اشتغال و عرضه نیروی کار به وضع مالیات ازجمله مباحث چالشی در ادبیات نظری اقتصاد با نتیجه‏ای نامشخص است. هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیرگذاری سیاست مالی در قالب وضع مالیات بر روی اشتغال ...  بیشتر موضوع واکنش سطح اشتغال و عرضه نیروی کار به وضع مالیات ازجمله مباحث چالشی در ادبیات نظری اقتصاد با نتیجه‏ای نامشخص است. هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیرگذاری سیاست مالی در قالب وضع مالیات بر روی اشتغال و آزمون این فرضیه است که مالیات تأثیر منفی بر نرخ اشتغال دارد. بدین ‏منظور از رویکرد تصحیح‏خطا‏ی‏برداری و آزمون علیت تودا-یاماموتو و داده‏های سری زمانی سالانه طی دوره 1396-1357 برای کشور ایران، استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون علیت نشان داد، مالیات بر شرکت‌ و مالیات بر واردات از عوامل افزایش‌دهنده نرخ بیکاری در ایران هستند. نتایج به‌دست‌آمده از روش تصحیح خطای برداری وجود یک رابطه مثبت و معنی‏دار بین متغیرهای مالیات بر واردات، تولید ناخالص داخلی و شاخص قیمت مصرف‎کننده و همچنین رابطه منفی و معنی‏دار بین مالیات بر شرکت و نرخ بیکاری را تائید نمود. استخراج توابع واکنش ضربه‌ای نیز نشان داد که با بروز شوک مثبت از جانب متغیرهای مالیات بر شرکت‌، نرخ بیکاری در کوتاه‎مدت افزایش و در بلندمدت به سمت صفر میل می‏نماید. همچنین، با ایجاد یک شوک مثبت از جانب متغیرهای مالیات بر واردات و شاخص قیمت مصرف‌کننده، نرخ بیکاری در کوتاه‎مدت کاهش و در بلندمدت به سمت صفر میل می‏نماید. لازم به ذکر است تأثیر ایجاد شوک مثبت در تولید ناخالص داخلی روی نرخ بیکاری نوسانی است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 723.71 K

علمی - پژوهشی

21. اثر آستانه‌ای بدهی‌های عمومی دولت بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (رهیافت انتقال ملایم لجستیکی در داده‌های تابلویی)

جعفر ژیلائی اقدم؛ علیرضا دقیق اصلی؛ مجید فشاری؛ مرجان دامن کشیده؛ علی اسملعیل زاده مقری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  در ادبیات اقتصاد کلان تأثیر بدهی‌های عمومی دولت بر رشد اقتصادی از دیدگاه‌های مختلفی موردبررسی قرارگرفته و در سال‌های اخیر از نقطه نظر تجربی نیز نحوه ارتباط بین این دو متغیر مورد توجه پژوهشگران واقع ...  بیشتر در ادبیات اقتصاد کلان تأثیر بدهی‌های عمومی دولت بر رشد اقتصادی از دیدگاه‌های مختلفی موردبررسی قرارگرفته و در سال‌های اخیر از نقطه نظر تجربی نیز نحوه ارتباط بین این دو متغیر مورد توجه پژوهشگران واقع شده است. ازاین‌رو هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر آستانه‌ای بدهی‌های عمومی دولت بر رشد اقتصادی 20 کشور منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی دوره زمانی 2019-2000 می‌باشد. برای نیل به این هدف، مدل تجربی تحقیق با بهره‌گیری از الگوی رگرسیون انتقال ملایم در داده‌های تابلویی برآورد شده است. نتایج آزمون خطی بودن، قویاً وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای موردمطالعه را تأیید می‌کند. هم‌چنین لحاظ نمودن یک تابع انتقال با یک پارامتر آستانه‌ای که بیانگر یک مدل دو رژیمی است، برای تصریح رابطه غیرخطی میان متغیرهای موردبررسی کفایت می‌کند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده حد آستانه‌ای برای کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا برابر 1/38 درصد و سرعت انتقال نیز 74/1 برآورد شده است. در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نسبت بدهی‌های عمومی دولت به تولید در نظام حدی اول تأثیر مثبت و در نظام حدی دوم تأثیر منفی بر رشد اقتصادی دارد. لذا درصورتی‌که نسبت بدهی‌های عمومی دولت به تولید از مقدار 1/38 درصد تجاوز کند، رشد اقتصادی کاهش‌یافته و اثر آستانه‌ای بدهی‌های عمومی دولت در کشورهای مورد بررسی تأیید می‌شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 481.42 K

علمی - پژوهشی

22. تبیین عوامل مؤثر بر رشد ارزش‎ افزوده صنایع کوچک و متوسط در اقتصاد ایران

هدیه ستایش؛ عباس معمار نژاد؛ کامبیز هژبر کیانی؛ تقی ترابی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  نقش کسب‎وکارهای کوچک و متوسط در ابعاد مختلف اقتصادهای ملی از موضوعات مهمی است که توجه بسیاری از پژوهشگران و سیاستگذاران را به خود معطوف داشته است. از شاخص‎ترین ویژگی‎های کسب‎وکارهای کوچک و متوسط ...  بیشتر نقش کسب‎وکارهای کوچک و متوسط در ابعاد مختلف اقتصادهای ملی از موضوعات مهمی است که توجه بسیاری از پژوهشگران و سیاستگذاران را به خود معطوف داشته است. از شاخص‎ترین ویژگی‎های کسب‎وکارهای کوچک و متوسط می‎توان به پتانسیل آنها در ایجاد اشتغال، پویایی بخشیدن به عملکرد بخش‎های اقتصادی، تقویت تاب‎آوری اقتصاد، پیشبرد نوآوری‎ها و در نهایت، بهبود رشد اقتصادی اشاره داشت. در همین راستا پژوهش حاضر در صدد آن است تا با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی پنل‎دیتا به تحلیل اثر عوامل مؤثر بر رشد ارزش‎افزوده صنایع کوچک و متوسط اقتصاد ایران در قالب 22 کد ISIC دو رقمی طی دوره 94-1384 بپردازد. طبق یافته‎های این پژوهش، رشد نوآوری در صنایع کوچک و متوسط اثری مثبت و معنادار بر رشد ارزش‎افزوده این گروه از صنایع داشته است؛ افزایش باز بودن اقتصاد ایران تأثیر مثبتی بر رشد ارزش‎افزوده صنایع کوچک و متوسط نداشته است؛ همچنین رشد نهاده‎های تولید (سرمایه فیزیکی، نیروی کار و سرمایه انسانی) رشد ارزش‎افزوده صنایع کوچک و متوسط را به‎طور مثبت و معنادار تحت تأثیر قرار می‎دهد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.02 MB

علمی - پژوهشی

23. عبور نرخ ارز بر قیمت‌های مصرف‌کننده در کشورهای با درآمد سرانه متوسط و بالا

احمد عزتی؛ حسن خداویسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  هدف این مطالعه برآورد درجه عبور نرخ ارز در کشورهای با درآمد سرانه متوسط و بالا است. جهت نیل به این هدف از داده‌های 59 کشور مختلف جهان طی دوره زمانی 1980 تا 2018 استفاده شده است. نتایج حاصل از الگوی گشتاورهای ...  بیشتر هدف این مطالعه برآورد درجه عبور نرخ ارز در کشورهای با درآمد سرانه متوسط و بالا است. جهت نیل به این هدف از داده‌های 59 کشور مختلف جهان طی دوره زمانی 1980 تا 2018 استفاده شده است. نتایج حاصل از الگوی گشتاورهای تعمیم یافته نشان داد که درجه عبور نرخ ارز در کشورهای با درآمد سرانه متوسط و بالا به ترتیب برابر با 14 و 16 درصد است. به نحوی که با افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه، درجه عبور نرخ ارز افزایش مییابد. همچنین نتایج حاصل از مدل ناپارامتریک تابلویی با پارامترهای متغیر در طی زمان نیز نشان داد که درجه عبور نرخ ارز در هر دو گروه از کشورهای مورد مطالعه در طی زمان متغیر است و در دهه 1980 میلادی درجه عبور نرخ ارز در بیشترین مقدار خود رسیده است، به نحوی که در کشورهای با درآمد سرانه متوسط بعد از دهه 1980 میلادی تا سال 2005 درجه عبور نرخ ارز کاهش یافته و پس از سال 2005 درجه عبور نرخ ارز دوباره با افزایش همراه بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 775.84 K

علمی - پژوهشی

24. تحلیل تاثیر دموکراسی بر نرخ تورم: مطالعه موردی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)

کرم جعفری پرویزخانلو؛ محمد خضری؛ رباب ازلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  تورم به دلیل ایجاد بی‌ثباتی اقتصادی پیامدهای نامطلوبی بر فعالیت‌های اقتصادی از جمله رشد اقتصادی، مصرف، سرمایه‌گذاری و دیگر متغیرهای اقتصادی دارد. از سوی دیگر عوامل متعددی از جمله سیاست‌های پولی، ...  بیشتر تورم به دلیل ایجاد بی‌ثباتی اقتصادی پیامدهای نامطلوبی بر فعالیت‌های اقتصادی از جمله رشد اقتصادی، مصرف، سرمایه‌گذاری و دیگر متغیرهای اقتصادی دارد. از سوی دیگر عوامل متعددی از جمله سیاست‌های پولی، مالی و عوامل سیاسی بر تورم تاثیر گذار می‌باشند. از سوی یکی از عوامل موثر بر تورم که مورد توجه محققین اقتصاد سیاسی قرار گرفته است شرایط سیاسی به خصوص دموکراسی بوده و محققین برای توضیح رابطه دموکراسی و تورم از سیکل تجاری سیاسی استفاده کرده‌اند و پیشرو این بحث نیز نورهاوس (1975) می‌باشد. در این تحقیق نیز سعی شده است رابطه دموکراسی و تورم در کشورهای منتخب منا مورد مطالعه قرار گیرد. بنابراین برای آزمون فرضیه‌های تحقیق، از رویکرد تحلیل داده‌های تابلویی در طول دوره زمانی 2000 تا 2016 استفاده شده است. نتایج به دست آمده از برآورد مدل داده‌های تابلویی با اثرات ثابت نشان داد که دموکراسی تاثیر منفی و معنادار بر تورم در کشورهای منتخب منا دارد. همچنین تولید ناخالص داخلی حقیقی با ضریب منفی تاثیر معناداری بر تورم در این کشورها دارد. همچنین نتایج حاکی از تاثیر مستقیم و معنادار نقدینگی و اندازه دولت بر تورم می‌باشد. تجارت علی رغم این که تاثیر مستقیم بر تورم در کشورهای منتخب منا دارد اما تاثیر آن از لحاظ آماری معنادار نمی‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 711.62 K

علمی - پژوهشی

25. بنیان های حقوقی اقتصاد پویا

محمود متوسلی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 اردیبهشت 1399

چکیده

  از نگاهی عینیت گرا، کشاورزی که برای محصولی معین با درجه ای از کیفیت تلاش می‌کند یقیناً میزان موفقیت او بستگی به مواردی از جمله؛ نوع یا قوه نامیه بذر، حاصلخیزی زمین، شرایط آب و هوایی و مدیریت فرآیند تولید ...  بیشتر از نگاهی عینیت گرا، کشاورزی که برای محصولی معین با درجه ای از کیفیت تلاش می‌کند یقیناً میزان موفقیت او بستگی به مواردی از جمله؛ نوع یا قوه نامیه بذر، حاصلخیزی زمین، شرایط آب و هوایی و مدیریت فرآیند تولید و پرورش آن خواهد داشت. برای یک اقتصاد پویا نیز توجه به چگونگی زمینه سازی محیطی، پرورش استعدادها، قابلیت‌ها و بذرهای اصلح ذهنی عاملین و کارگزاران اقتصادی به عنوان یک اصل و قاعده گریز ناپذیر بایستی مدنظر قرار گیرد.فراهم کردن نهادهای مناسب برای ایجاد نظم، ثبات و امنیت در انتظارات، اولین گام برای توسعه پویای اقتصادی است، لذا در این تحقیق با استناد به مدل نظم و توسعه کامونز ، همچنین بنیان های حقوقی اقتصاد بازار و فرآیند شکل گیری این بنیان ها با رویکردی از پایین به بالا، مذاکره و چانه زنی بین طرفین ذینفع در یک مبادله و کاهش عدم اطمینان در فضا و محیط کسب و کار این مهم مورد بررسی قرار گرفته است. ضرورت و وجوب ابتکار عمل در قانونگذاری به عاملین اقتصادی و نه وکلا و قانونگذاران از منظر فلسفی مورد دیگری است که در این تحقیق به آن پرداخته شده است. ادعا بر این است که نقطه کانونی پژوهش فوق، تکیه بر آرمانهای توسعه و هویت دادن به شرکت ها و تشکل هایی است که در راستای این نقطه ثقل کانونی قرار گرفته اند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 790.73 K

علمی - پژوهشی

26. بررسی عوامل موثر بر تقاضای بیمه بدنه خودرو در نزد بیمه پاسارگاد در شهر شیراز

سید ضیاءالدین کیاالحسینی؛ حسین آقازاده؛ راضیه بنی هاشمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  چکیده بازار بیمه عموما با کژگزینی و کژمنشی ناشی از اطلاعات ناقص و یا نامتقارن همراه است که سبب ناکارآمدی این بازار گشته و تحقق کارائی پارتویی را با مشکل مواجه می‌کند. آگاهی بیشتر از مشخصات طرف تقاضا می‌تواند ...  بیشتر چکیده بازار بیمه عموما با کژگزینی و کژمنشی ناشی از اطلاعات ناقص و یا نامتقارن همراه است که سبب ناکارآمدی این بازار گشته و تحقق کارائی پارتویی را با مشکل مواجه می‌کند. آگاهی بیشتر از مشخصات طرف تقاضا می‌تواند در حرکت بازار بیمه به سوی تعادل کارا مفید باشد. مطالعه حاضر با این هدف و با استفاده از مدل لاجیت درصدد برآورد تقاضای بیمه بدنه خودرو در شهر شیراز با استفاده از اطلاعات 15707 تن از مشتریان بیمه پاسارگاد می‌باشد. متغیرهای مورد بررسی به سه بخش کلی مشخصات بیمه-گذار (متقاضی بیمه) شامل: درآمد، سن و میزان تحصیلات صاحب خودرو؛ مشخصات خودرو شامل: قیمت اتومبیل، عمر وسیله نقلیه، نحوه تامین مالی برای خرید خودرو و سابقه‌ی تصادف و در نهایت تخفیفات بیمه‌گر به عنوان خصوصیت بیمه‌گر تقسیم می‌شوند. نتایج مقاله نشان می‌دهد ضرایب کلیه متغیرهای توضیحی مدل به استثنای عمر اتومبیل در سطح احتمال (1) درصد معنی‌دار می‌باشد. همچنین کشش-های به دست آمده از الگو، حاکی از آن است که متغیرهای تخفیفات بیمه‏گر، سن صاحب وسیله نقلیه، قیمت وسیله نقلیه، سطح تحصیلات بیمه‏گذار، تامین مالی خرید وسیله نقلیه توسط وام، سطح درآمد بیمه‌گذار و سابقه تصادف بیمه‏گذار به ترتیب از عوامل مهم موثر در تقاضا برای بیمه‌ی بدنه‌ی اتومبیل می‌باشند که به جز سن صاحب وسیله نقلیه، بقیه متغیرها اثر مثبت بر تقاضای بیمه بدنه دارند.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

27. اثر تاب‌آوری اقتصاد کلان بر ریسک اعتباری بانکی (مطالعه بین کشوری)

سید صهیب مدنی تنکابنی؛ مهدی ادیب پور؛ محمود محمودزاده؛ صالح قویدل

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  هدف این مقاله برآورد اثر متغیرهای تاب‌آوری اقتصاد کلان بر ریسک اعتباری نظام بانکی با استفاده از داده‌های سالیانه (2016-2005) برای 125 کشور در قالب مدل رگرسیون گشتاور تعمیم‌یافته ( GMM) است. نتایج نشان می-دهد ...  بیشتر هدف این مقاله برآورد اثر متغیرهای تاب‌آوری اقتصاد کلان بر ریسک اعتباری نظام بانکی با استفاده از داده‌های سالیانه (2016-2005) برای 125 کشور در قالب مدل رگرسیون گشتاور تعمیم‌یافته ( GMM) است. نتایج نشان می-دهد مؤلفه‌های حکمرانی خوب، انعطاف‌پذیری بازار و همچنین توسعه انسانی بر ریسک اعتباری تأثیر منفی و معنادار داشته است. تأثیر متغیرهای بی‌ثباتی اقتصاد کلان و هزینه‌های شروع کسب‌وکار بر ریسک اعتباری، مثبت و معنادار است. افزون بر این فلاکت (جمع نرخ‌های تورم و بیکاری)، توسعه انسانی، تسهیلات غیرجاری در دوره قبل و ثبات سیاسی و حق ابراز عقیده و پاسخگویی بیشترین درجه اثرگذاری را داشته‌اند. در ضمن اثر متقاطع ثبات سیاسی و حکمرانی خوب با بی‌ثباتی اقتصاد کلان، ریسک اعتباری نظام بانکی را کاهش داده است. اثر تسهیلات غیرجاری در دوره قبل و نسبت حاشیه سود به درآمد ناخالص، مثبت و اثر نسبت کفایت سرمایه نیز منفی و معنا‌دار برآورد شده است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

28. ارزیابی اثر ریسک سرایت بر عملکرد اقتصاد کلان ایران و شناسایی بانکهای بسیار پیوسته برای شکست (TCTF)

مصطفی سراج؛ رضا تهرانی؛ سعید فلاح پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  بازار بین بانکی و فعالیت بانک‌ها در بازارهای مالی باعث به هم‌پیوسته شدن بانک‌ها شده است. این به هم‎پیوستگی در شرایط عادی باعث پایدارتر شدن سیستم می‌شود اما در شرایط بحرانی باعث سرعت سرایت بحران به ...  بیشتر بازار بین بانکی و فعالیت بانک‌ها در بازارهای مالی باعث به هم‌پیوسته شدن بانک‌ها شده است. این به هم‎پیوستگی در شرایط عادی باعث پایدارتر شدن سیستم می‌شود اما در شرایط بحرانی باعث سرعت سرایت بحران به کل شبکه بانکی می‌شود. برای سیاست‎گذاری اثربخش در خصوص حفظ ثبات مالی، اندازه‌گیری و پایش مداوم سطح سرایت در شبکه بانکی و مطالعه مکانیسم اثرگذاری آن بر اقتصاد کلان ضرورت دارد. این مقاله، به سنجش ریسک سرایت، با استفاده از شاخص آماری علیت پویا (DCI) پرداخته و بر آن اساس بانک‌‌های دارای اهمیت سیستمی از نظر سرایت یا اصطلاحا بسیار پیوسته برای شکست (TCTF) را شناسایی کرده است. رابطه بین تغییرات تولید ناخالص داخلی و ارزش افزوده بخش مالی با تغییرات شاخص DCI بخش بانکی ایران با استفاده از علیت گرنجری نیز ارزیابی شده است که نشان از وجود رابطه منفی تا افق زمانی 12 ماه دارد. سیاست‌گذار می‌بایست به منظور انجام اقدامات به موقع برای کاهش آثار نامطلوب ریسک سیستمی، شاخص DCI را پایش کند.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

29. تأثیر کارایی بازارهای اقتصادی بر تجارت دوجانبه ایران و کشورهای منتخب سازمان همکاری اقتصادی و توسعه

ابوالفضل شاه آبادی؛ بهناز خوش طینت؛ امیرعلی اصغرنژاد؛ علی مرادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  افزایش کارایی بازارهای اقتصادی با ایجاد صرفه جویی های خارجی و استفاده کاراتر از منابع موجود به رشد بهره وری کل عوامل و کاهش بهای تمام شده تولیدات داخلی کمک نموده و با تقویت رقابت پذیری آنها موجب رشد تجارت ...  بیشتر افزایش کارایی بازارهای اقتصادی با ایجاد صرفه جویی های خارجی و استفاده کاراتر از منابع موجود به رشد بهره وری کل عوامل و کاهش بهای تمام شده تولیدات داخلی کمک نموده و با تقویت رقابت پذیری آنها موجب رشد تجارت دوجانبه با کشورهای توسعه یافته می شود. در این راستا، مطالعه حاضر سعی نمود تأثیر کارایی بازارهای اقتصادی شامل بازار کالا، بازار کار و بازار مالی را بر تجارت دوجانبه ایران و 20 کشور منتخب عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه طی دوره زمانی 2017-2011 بررسی نماید. نتایج نشان داد کارایی بازار کالا، کارایی بازار کار و توسعه بازار مالی بر تجارت دوجانبه ایران و کشورهای منتخب توسعه یافته مثبت و معنادار است که در این بین، ضریب تخمینی کارایی بازار کالا از دو بازار دیگر بزرگتر است. همچنین، تأثیر متغیرهای تولید ناخالص داخلی و نرخ برابری ارز واقعی ایران و کشورهای منتخب بر تجارت دوجانبه آنها مثبت و معنادار و تأثیر فاصله جغرافیایی و تفاضل درآمدسرانه ایران و کشورهای منتخب بر تجارت دوجانبه آنها منفی و معنادار است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

30. موانع ساختاری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران با استفاده از روش PCA و ARDL

رضا الهیاری؛ محمدرضا یوسفی شیخ رباط؛ ناصر الهی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  هدف مطالعه حاضر بررسی موانع ساختاری در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران بوده است. برای این منظور از روش خودهمبسته با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شد. دوره زمانی مطالعه حاضر بر اساس فراوانی سالانه ...  بیشتر هدف مطالعه حاضر بررسی موانع ساختاری در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران بوده است. برای این منظور از روش خودهمبسته با وقفه های توزیعی (ARDL) استفاده شد. دوره زمانی مطالعه حاضر بر اساس فراوانی سالانه در بازه 1396-1338 قرار داشته است. هدف از پذیرش سرمایه گذاری خارجی در کشور رشد و توسعه اقتصادی، افزایش فرصت‌های شغلی، اخذ و توسعه فن آوری و مهارت‌های مدیریتی و ارتقاء کیفیت تولیدات و افزایش توان صادراتی کشور می‌باشد. سرمایه‌گذاری از اثر تکاثری هم برخوردار است یعنی در اقتصادی که پتانسیل و ظرفیت خالی وجود دارد، از طریق افزایش رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و به دنبال آن افزایش تولید و سودآوری بنگاه‌ها، تمایل کسب‌وکارها به رشد سرمایه‌گذاری افزایش یافته و در نتیجه افزایش اشتغال ناشی از سرمایه‌گذاری‌های جدید، افزایش درآمد خانوارها و مصرف بیشتر آنها اتفاق می‌افتد. استخراج مولفه های مورد استفاده در این مطالعه از روش تحلیل مولفه های اساسی (PCA) انجام شده است. مولفه های مورد استفاده در این مطالعه شامل کیفیت نهادی و حکمرانی خوب، توسعه اقتصادی و سرمایه انسانی، دستمزد، آزادسازی اقتصادی، درجه باز بودن اقتصاد، نرخ ارز و نرخ بهره بود. نتایج بدست آمده بیانگر این موضوع بود که شاخص های حکمرانی تاثیر معنی داری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی داشته است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

31. تاثیر دوران رونق و رکود اقتصادی در اثرگذاری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری داخلی در ایران با رهیافت مارکف-سوئیچینگ

کرم جعفری پرویزخانلو؛ خلیل سعیدی؛ محمد خضری؛ کامبیز هژبر کیانی؛ فاطمه زندی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سرمایه‌گذاری داخلی را در ابعاد مختلفی تحت تاثیر قرار می‌دهد. ویژگی خاص تاثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری داخلی مربوط به تاثیر مکملی یا جانشینی آن بر سرمایه‌گذاری ...  بیشتر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، سرمایه‌گذاری داخلی را در ابعاد مختلفی تحت تاثیر قرار می‌دهد. ویژگی خاص تاثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری داخلی مربوط به تاثیر مکملی یا جانشینی آن بر سرمایه‌گذاری داخلی است. در ارزیابی تاثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری داخلی سئوال کلیدی این است که آیا سرمایه-گذاری مستقیم خارجی منجر به افزایش یا کاهش سرمایه‌گذاری داخلی می‌شود؟ بنابراین، هدف این تحقیق مطالعه تاثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرمایه‌گذاری داخلی در ایران با تمرکز بر سیکل‌های تجاری ایران در طول دوره 2017-1984 می‌باشد. بدین منظور با استفاده از مدل مارکف-سوئیچینک دوره‌های رونق و رکود اقتصادی برآورد شد. سپس با استفاده از روش ARDL تاثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و اثر متقاطع آن با رونق و رکود اقتصادی بر سرمایه‌گذاری داخلی بررسی شد. نتایج نشان داد که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در دوره رونق و رکود تاثیر مستقیم و معناداری بر سرمایه‌گذاری داخلی دارد. اما تاثیر مجموع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و تقاطع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و دوره رکود اقتصادی، بسیار قوی‌تر از مجموع تاثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و دوره رونق اقتصادی بر سرمایه‌گذاری داخلی بود. بنابراین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، در دوره رکود، تاثیر درون‌رانی قوی‌تری بر سرمایه‌گذاری داخلی در مقایسه با دوران رونق دارد. همچنین ثبات دولت تاثیر مستقیم و نرخ بهره، شاخص قیمت مصرف‌کننده و تجارت تاثیر منفی بر سرمایه‌گذاری داخلی ایران داشتند.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

32. بررسی ناسازگاری زمانی سیاست پولی در ایران،رویکرد هدفگذاری نرخ ارز

محسن رحیم زاده نامور؛ منصور خلیلی عراقی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1399

چکیده

  تحقیق حاضر به بررسی ناسازگاری زمانی سیاست پولی در ایران با استفاده از رویکرد هدفگذاری نرخ ارز پرداخته است. میزان همسویی نرخ رشد نقدینگی (لنگر اسمی) با متغیرهای کلان اقتصاد ایران، بیانگر ضعف اعتبار سیاستگذار ...  بیشتر تحقیق حاضر به بررسی ناسازگاری زمانی سیاست پولی در ایران با استفاده از رویکرد هدفگذاری نرخ ارز پرداخته است. میزان همسویی نرخ رشد نقدینگی (لنگر اسمی) با متغیرهای کلان اقتصاد ایران، بیانگر ضعف اعتبار سیاستگذار پولی در اجرای سیاست های اعـلام شـده است. مدل تجربی تحقیق از داده های فصلی 1396-1368 و روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) استفاده می کند. نتایج نشان می دهد که اثرگذاری شکاف تولید بر کاهش انحراف نرخ ارز در نظام ارزی شناور بازه‌ای بیشتر از نظام ارزی ثابت می باشد. در جهت عکس، اثر انحراف نرخ تورم بر انحراف نرخ ارز در نظام ارزی شناور بازه ای کمتر از نظام ارزی ثابت می باشد. این موضوع بیانگر آن است که در شرایط هدفگذاری نرخ ارز ، الزام سیاستگذار به نرخ رشد پولی قاعده مند منجر به این می شود که انحراف نرخ تورم در نظام نرخ ارز ثابت اثرات شدیدتری بر انحراف نرخ ارز در مقایسه با نظام نرخ ارز شناور بازه ای داشته باشد.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

33. تأثیر مؤلفه های اقتصاد دانش بنیان بر ضریب نفوذ بیمه در کشورهای منتخب درحال توسعه

ابوالفضل شاه آبادی؛ محمدرضا شیخ الاسلامی کندلوس؛ علی مرادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  بررسی عوامل موثر بر ضریب نفوذ بیمه در کشورهای درحال توسعه ناموفق در توسعه صنعت بیمه جهت دستیابی به رشد بیشتر اقتصادی و تأمین بیشتر رفاه اجتماعی ضروری به نظر می رسد. در این راستا، تحقیق حاضر سعی نمود تأثیر ...  بیشتر بررسی عوامل موثر بر ضریب نفوذ بیمه در کشورهای درحال توسعه ناموفق در توسعه صنعت بیمه جهت دستیابی به رشد بیشتر اقتصادی و تأمین بیشتر رفاه اجتماعی ضروری به نظر می رسد. در این راستا، تحقیق حاضر سعی نمود تأثیر مؤلفه های اقتصاد دانش بنیان شامل مشوق های اقتصادی و رژیم نهادی، سیستم ابداعات و نوآوری، آموزش و توسعه منابع انسانی و زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات را بر ضریب نفوذ بیمه در کشورهای منتخب درحال توسعه طی دوره 2017-2002 بررسی نماید. نتایج نشان داد، تأثیر مشوق های اقتصادی و رژیم نهادی، سیستم ابدعات و نوآوری، آموزش و توسعه منابع انسانی و زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات بر ضریب نفوذ بیمه مثبت و معنادار است. که در این بین، تأثیر مشوق های اقتصادی و رژیم نهادی از سایر مولفه ها بزرگتر بوده است. همچنین، تأثیر متغیرهای کنترلی درآمد سرانه بر ضریب نفوذ بیمه مثبت و معنادار و تأثیر نرخ تورم و بیکاری بر ضریب نفوذ بیمه منفی و معناداری است.

---

• مشاهده مقاله

مقاله پژوهشی

34. سازوکار اثرگذاری عقود مشارکت محور در بانکداری بدون ربای ایران با تاکید بر تکانه های قیمت نفتی و پولی بر بخش حقیقی اقتصاد

فرشید سلیمی قراسقال؛ اکبر کمیجانی؛ سید ضیاءالدین کیاالحسینی؛ ناصر الهی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  مقاله حاضر به تبیین سازوکار اثرگذاری عقود مشارکت محور با تاکید بر تکانه های قیمت نفتی و پولی بر بخش حقیقی اقتصاد ایران با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR برای سال‌های 1363-1395 می پردازد. براساس ...  بیشتر مقاله حاضر به تبیین سازوکار اثرگذاری عقود مشارکت محور با تاکید بر تکانه های قیمت نفتی و پولی بر بخش حقیقی اقتصاد ایران با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری ساختاری SVAR برای سال‌های 1363-1395 می پردازد. براساس نتایج؛ یک تکانه وارده از ناحیه قیمت نفت، به اندازه 5 درصد باعث کاهش تولید و 1 درصد کاهش اشتغال می شود. همچنین یک تکانه وارده از ناحیه تسهیلات مشارکتی، اگرچه باعث افزایش نرخ سود حقیقی می شود، ولی این تسهیلات به تولید و اشتغال در اقتصاد ایران ختم نشده و باعث کاهش 2 و 0.6 درصدی آنها می شود. بعبارتی با افزایش درآمدهای ارزی به خاطر افزایش قیمت نفت، این سرمایه‌ها بجای اینکه وارد بخش حقیقی اقتصاد شود، صرف واردات می شود که عموماً به منظور مقابله با تورم انجام می پذیرد. در اینصورت بسیاری از بخش های تولیدی با آسیب جدی مواجه شده و از چرخه تولید خارج خواهند شد، لذا بخشی از سرمایه گذاری های انجام شده در اقتصاد بلا استفاده مانده و میزان تولید و اشتغال کاهش می یابد.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

35. بررسی مقایسه‌ای روش اصول لفظی و زبان‌شناسی در تفسیر آیات ربا

سید محسن سجادی؛ محمدرضا یوسفی شیخ رباط؛ مجید رضائی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  پدیده‌ی ربا در دین اسلام با شدت مورد نهی است. در گذشته تفاوت اندیشه زیادی در برداشت مفهومی و مصداقی از ربا وجود نداشت. اما تحولات دوران جدید به‌طور کلی، گروهی را با همان روش‌های فقهی متداول، به بازاندیشی ...  بیشتر پدیده‌ی ربا در دین اسلام با شدت مورد نهی است. در گذشته تفاوت اندیشه زیادی در برداشت مفهومی و مصداقی از ربا وجود نداشت. اما تحولات دوران جدید به‌طور کلی، گروهی را با همان روش‌های فقهی متداول، به بازاندیشی در دامنه مفهومی و مصادیق ربا واداشته است. از سوی دیگر مطالعات زبان‌شناختی نیز نگاهی جدید به متون مقدس و منابع دینی بوده که می‌تواند با دستاوردهای جدیدی نیز همراه باشد. این نوشتار، نگاه اصولی را با دو روش زبان‌شناختی ساخت‌گرا و نقش‌گرا مورد بررسی، مقایسه و ارزیابی قرار می‌دهد. نوشتار حاضر با روش توصیفی و تحلیل محتوا با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، دامنه ربا در آیات قرآن با دو روش ساخت‌گرا و نقش‌گرا، علاوه بر روش متداول، را مورد بررسی قرار داده، نتایج نشان می‌دهد، علم اصول امکان اطلاق‌گیری از ربا به‌دلیل قدرمتیقّن در مقام تخاطب و کامل نبودن مقدمات حکمت را نمی‌دهد، بلکه مخاطب آیات حرمت ربا فقط مؤمنین و ثروتمندان هستند و با تنقیح مناط به‌کل جامعه قابل ‌تعمیم نیست. «ربا» با «سحت» و… قابل جانشینی است. بنابراین اضافه‌ای در اسلام حرام شده که مصداق حرام‌خواری، رشوه و … به‌حساب آید و با چاشنی زور دریافت شود. همچنین طبق روش نقش‌گرا «ربا» در بافت آن جامعه معلوم بوده و آیات، دوری از ربا را نتیجه واکنش شناختی می‌داند و بدون معرفت و ایمان توقع حذف ربا منطقی نیست.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

36. بررسی تاثیر تکانه های موقت و دائم نرخ ارز بر شکاف تولید در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خود رگرسیو برداری ساختاری (روش بلانچارد – کوا)

حسینعلی رجایی؛ سیدعبدالمجید جلایی اسفندآبادی؛ محسن زاینده رودی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  محاسبه شکاف تولید و بررسی مهمترین عوامل موثر برآن نقش مهمی در شناسایی عارضه‌‌های اقتصادی دارد و به عنوان معیاری مناسب جهت برنامه‌ریزی‌های صحیح اقتصادی می باشد.هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر تکانه‌های ...  بیشتر محاسبه شکاف تولید و بررسی مهمترین عوامل موثر برآن نقش مهمی در شناسایی عارضه‌‌های اقتصادی دارد و به عنوان معیاری مناسب جهت برنامه‌ریزی‌های صحیح اقتصادی می باشد.هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر تکانه‌های موقت و دائم نرخ ارز بر شکاف تولید در ایران طی سال های 1354 تا 1396 می باشد. از این رو در ابتدا شکاف تولید با استفاده از فیلتر هودریک – پرسکات محاسبه شده و سپس با استفاده از مدل خود رگرسیو برداری ساختاری (SVAR) و با اعمال قید بلانچارد – کوا تاثیر تکانه‌های موقت و دائم نرخ ارز بر شکاف تولید مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که تکانه‌های موقت نرخ ارز دارای اثری کوتاه مدت بر شکاف تولید می باشند بطوریکه اثرات آنها فقط در چهار دوره ادامه دارد و پس از آن اثرات آنی آنها از بین می رود و فقط اثرات انباشته آنها تا بلند مدت ادامه دارد در حالیکه تکانه دائم نرخ ارز در ابتدا دارای اثر کاهشی خفیفی بر شکاف تولید می باشد و پس از آن واکنش انباشته آن دارای روندی بلند مدت مثبت و افزایشی است. تجزیه واریانس شکاف تولید نیز نشان می دهد که در کوتاه مدت تکانه‌های موقت نرخ ارز و در بلند مدت تکانه‌های دائم آن نقش عمده ای در ایجاد نوسانات شکاف تولید ایفا می کنند.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

37. اهمیت نسبی کانال‌های اثرگذاری حجم پول بر شاخص قیمت بازار اوراق بهادار تهران

زهره خواجه سعید؛ اسدالله فرزین وش؛ ناصر الهی؛ حسین اصغرپور قوره‌چی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  هرگاه تغییر در متغیرهای اقتصادی سبب تغییر در میزان ریسک یا بازدهی یک نوع سرمایه‌گذاری گردد، سایر اشکال سرمایه‌گذاری نیز دچار تحت تاثیر قرار می‌گیرد. شناخت عوامل موثر بر بازار سهام می‌تواند به جهت‌دهی ...  بیشتر هرگاه تغییر در متغیرهای اقتصادی سبب تغییر در میزان ریسک یا بازدهی یک نوع سرمایه‌گذاری گردد، سایر اشکال سرمایه‌گذاری نیز دچار تحت تاثیر قرار می‌گیرد. شناخت عوامل موثر بر بازار سهام می‌تواند به جهت‌دهی سرمایه کمک نموده و تصمیمات سرمایه‌گذاری را بهبود بخشد. سیاست‌های ‌پولی از جمله عواملی است که از طریق کانال‌‌های مختلفی بر بازار سهام تاثیر می‌گذارد. چنانچه آثار سیاست‌های پولی بر قیمت سهام شناخته شده باشد، سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند بطور موثر و آگاهانه در جهت نیل به اهداف کلان و برقراری ثبات اقتصادی اعمال گردد. در این مقاله سهم هر یک از کانال‌ها در اشاعه اثرات سیاست‌های پولی بر شاخص قیمت بازار اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار می‌گیرد. بدین منظور از مدل خود‌ رگرسیون برداری و داده‌های فصلی طی دوره 1376 تا 1396 استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که شوک‌های پولی بر شاخص قیمت بازار اوراق بهادار تهران اثرگذار هستند؛ اما متغیر تعیین‌‌کننده‌ای محسوب نمی‌شود. نتایج مؤید اینست که شوک حجم پول بیشترین اثر خود را از کانال نرخ‌ ارز و اعتبارات ایجاد کرده است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

38. بررسی اقتصاد سالمندی و ارائه طرح درس جهت آموزش در دانشگاه‌های ایران

مهدیه شاه جمالی؛ سید هادی عربی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  مساله و هدف: سالمندی جمعیت پدیده قرن بیست و یکم است. کاهش باروری، افزایش طول عمر و امید به زندگی در دوره سالمندی باعث می‌شود سهم سالمندان از جمعیت در سراسر جهان افزایش یابد. پدیده سالمندی جمعیت، که در ...  بیشتر مساله و هدف: سالمندی جمعیت پدیده قرن بیست و یکم است. کاهش باروری، افزایش طول عمر و امید به زندگی در دوره سالمندی باعث می‌شود سهم سالمندان از جمعیت در سراسر جهان افزایش یابد. پدیده سالمندی جمعیت، که در تاریخ بشر بی‌سابقه است، با تغییرات زیادی در جمعیت و ظرفیت‌ها، سبب ایجاد تغییرات اساسی در زمینه مصرف و پس‌انداز، رشد اقتصادی، هزینه‌های دولت، ارزش دارایی‌ها و بازار نیروی کار شده است. بنابراین، نیاز به آموزش و تدبیراندیشی در حوزه اقتصادی تغییرات ساختار سنی جمعیت است. روش‌شناسی: برای نیل به این هدف، تجربیات موجود در خصوص آموزش اقتصاد سالمندی در موسسات و دانشگاه‌های آمریکا بررسی و گردآوری شده است. همچنین جهت بومی‌سازی تجربیات و تطبیق آن‌ها با شرایط ایران، با استفاده از روش پرسشنامه‌ای به نظرسنجی در خصوص ضرروت و نحوه آموزش اقتصاد سالمندی در ایران از پژوهشگران حوزه سالمندی و اقتصاد پرداخته شده است. یافته‌ها: در این تحقیق پس از بررسی تجربه موسسات جمعیت شناسی و سالمندی در آمریکا و همچنین نظرسنجی از متخصصین حوزه سالمندی و اقتصاد در دانشگاه‌های ایران، طرح درس مربوط به واحد درسی اقتصاد سالمندی به منظور آموزش در مراکز آموزش عالی مطرح می‌شود نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن که ارائه 2 یا 3 واحد درس اقتصاد سالمندی در رشته‌های مدیریت، اقتصاد و جامعه شانسی درمقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از ضرورت بالایی برخوردار است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

39. مقایسه‌ی عملکرد مدلهای شبکه‌های عصبی مصنوعی برای پیش‌‌بینی نرخ ارز در ایران

عبدالرحیم هاشمی دیزج؛ هاتف حاضری نیری؛ رسول پوروحدانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  با توجه به نوسانات زیاد نرخ ارز در ایران پیش‌بینی آن یکی از موضوعات و چالش‌های مهم برای گروه‌های مختلف در کشور می‌باشد. این مطالعه به بررسی عملکرد شش شبکه‌ی عصبی مختلف ایستا و پویا برای پیش بینی نرخ ...  بیشتر با توجه به نوسانات زیاد نرخ ارز در ایران پیش‌بینی آن یکی از موضوعات و چالش‌های مهم برای گروه‌های مختلف در کشور می‌باشد. این مطالعه به بررسی عملکرد شش شبکه‌ی عصبی مختلف ایستا و پویا برای پیش بینی نرخ ارز با رویکردهای بنیادی، تکنیکال و ترکیبی و با بکارگیری داده‌های فصلی طی دوره زمانی (1)1383- (4)1396 برای متغیرهای تاثیرگذار روی نرخ ارز شامل تورم، نقدینگی و تولید ناخالص داخلی برای دو کشور ایران و آمریکا، صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است تعداد نرون‌ها اثر منظمی روی بهتر شدن عملکرد شبکه‌ها نداشته و از طرفی بهترین نتایج در وقفه‌های سه و چهار اتفاق افتاده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که بهترین عملکرد مربوط به شبکه‌ی عصبی مصنوعی ایستا با رویکرد تکنیکال و با ساختار شانزده نرون و چهار وقفه میسر شده است که پیش‌بینی نسبتاً دقیقی از نرخ ارز علیرغم تعداد کم داده‌های ورودی ارائه می‌دهد.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

40. تأثیر کارآفرینی بر توسعۀ بخش بانکی در کشورهای منتخب درحال توسعه و توسعه یافته

ابوالفضل شاه آبادی؛ علی مرادی؛ محمدرضا رهواردارزاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  کارآفرینی با بسط فعالیت‌های اقتصادی تقاضا برای خدمات بخش بانکی را افزایش می دهد و می تواند به توسعه بخش بانکی کمک نماید. به همین دلیل، تحقیق حاضر سعی نمود تأثیر گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه را ...  بیشتر کارآفرینی با بسط فعالیت‌های اقتصادی تقاضا برای خدمات بخش بانکی را افزایش می دهد و می تواند به توسعه بخش بانکی کمک نماید. به همین دلیل، تحقیق حاضر سعی نمود تأثیر گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه را بر توسعه بخش بانکی در دو گروه از کشورهای منتخب درحال توسعۀ عضو سازمان همکاری اسلامی (گروه نمونه) و کشورهای منتخب توسعه یافتۀ عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (گروه کنترل) بررسی نماید. برای این منظور، مدل تحقیق با استفاده از داده های تابلویی و به روش گشتاورهای تعمیم‌یافته به تفکیک دو گروه از کشورهای یادشده برای دوره 2018-2014 برآورد گردید. نتایج نشان داد تأثیر گرایش، توانایی و اشتیاق کارآفرینانه بر توسعه بخش بانکی در هر دو گروه از کشورهای منتخب مثبت و معنادار است. با این تفاوت که ضریب تخمینی آنها در کشورهای منتخب توسعه یافته بزرگتر است. همچنین، تأثیر متغیرهای کنترلی حاکمیت قانون بر توسعه بخش بانکی در هر دو گروه از کشورهای منتخب مثبت و معنادار و تأثیر تورم و اندازه دولت بر توسعه بخش بانکی در هر دو گروه از کشورهای منتخب منفی و معنادار است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

41. تأثیر متقابل نوآوری با شاخص آزادی آقتصادی بر پیچیدگی اقتصادی در کشورهای منتخب تولیدکننده علم

ابوالفضل شاه آبادی؛ طیبه چایانی؛ زهرا صادقی معتمد

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  رویکرد پیچیدگی اقتصادی، مبتنی بر این مفهوم است که محصولات تولید شده در اقتصاد، معرف میزان دانش مولد مورد نیاز تولیدشان هستند و با این فرض که کشورها محصولی را تولید نمی کنند مگر آنکه دانش و مهارت تولید ...  بیشتر رویکرد پیچیدگی اقتصادی، مبتنی بر این مفهوم است که محصولات تولید شده در اقتصاد، معرف میزان دانش مولد مورد نیاز تولیدشان هستند و با این فرض که کشورها محصولی را تولید نمی کنند مگر آنکه دانش و مهارت تولید آن را داشته باشند، پیچیدگی اقتصادی میزان انباشت دانش مولد نهفته در اقتصاد کشورها را محاسبه می کند. افزایش پیچیدگی اقتصادی نیازمند بسط زمینه‌های لازم جهت انجام فعالیت های نوآورانه است. از طرفی آزادی اقتصادی از طریق ایجاد مناسبات اقتصاد بازار، توسعه بخش خصوصی، توسعه تجارت خارجی، حذف مقررات زائد دولتی و امنیت حقوق مالکیت می‌تواند سبب ارتقاء سطح مهارت‌ها، انتقال فناوری، ترغیب سرمایه گذاری و استفاده کارآمد از این سرمایه گذاری ها شده و از این راه زمینه را برای توسعه فعالیت های مولد از جمله فعالیت‌های نوآورانه فراهم می کند. مطالعه حاضر با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM ) به بررسی تأثیر متقابل نوآوری با شاخص آزادی اقتصادی بر پیچیدگی ‌اقتصادی در کشورهای منتخب تولیدکننده علم طی دوره 2017-2008 پرداخته ‌است. یافته های مطالعه حاکی از آن است که اثر متقابل نوآوری با شاخص آزادی اقتصادی بر پیچیدگی اقتصادی مثبت و معنادار است. علاوه براین یافته‌های تحقیق نشان می دهد، شاخص کارآفرینی، شاخص توسعه مالی و شاخص اندازه بازار تاثیر مثبت و معنادار بر پیچیدگی اقتصادی دارد.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

42. همبستگی غیر خطی بین ادوار تجاری و سیاست پولی در اقتصاد ایران

عطا جلال پور؛ سیدیحیی ابطحی؛ جلیل توتونچی؛ محمدعلی دهقان تفتی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  سیاست پولی مخالف ادوار تجاری، سیاستی است که اقتصاددانان برای کاهش نوسانات اقتصادی پیشنهاد می‌کنند. هدف مقاله حاضر بررسی همبستگی غیر خطی بین ادوار تجاری و سیاست پولی در اقتصاد ایران بود. برای این منظور ...  بیشتر سیاست پولی مخالف ادوار تجاری، سیاستی است که اقتصاددانان برای کاهش نوسانات اقتصادی پیشنهاد می‌کنند. هدف مقاله حاضر بررسی همبستگی غیر خطی بین ادوار تجاری و سیاست پولی در اقتصاد ایران بود. برای این منظور از اطلاعات آماری بازه زمانی 1370-1397 بر اساس فراوانی داده‌های فصلی استفاده شده است. رویکرد مورد استفاده در این مقاله روش تغییر رژیم مارکوف (MS) بوده است. برای این منظور ابتدا وجود رفتار غیرخطی در متغیرهای تحقیق تائید شد. در گام اول متغیرهای شکاف تورم و تولید با استفاده از روش های فیلتر کالمن و فیلتر CF محاسبه و برآورد گردید سپس پارامترهای تابع زیان مقام پولی با استفاده از روش تغییر رژیم مارکوف برآورد گردید. با مشخص شدن رفتار بهینه سیاستگذار پولی اثرات سیاست پولی بر تولید در دو رژیم مربوط به دوران رونق و رکود محاسبه شد. نتایج بدست آمده از این مطالعه بیانگر این بود که واکنش سیاستگذار پولی به شکاف تولید و تورم منفی و معنی دار بوده است اما شدت این واکنش در دوران رونق و رکود کاملا متفاوت بوده است که بیانگر وجود رابطه غیرخطی بین متغیرهای اقتصادی در طول ادوار تجاری با سیاست پولی در اقتصاد ایران بوده است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

43. هم افزایی حاصل از ادغام و تملیک با استفاده از شبیه سازی مونت کارلو و رویکرد اختیارات واقعی

صادق قاسمی؛ رضا تهرانی؛ ابوتراب علیرضایی؛ قنبر عباس پور اسفندن؛ شادی شاهوردیانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  هدف مقاله حاضر الگویی برای ارزشگذاری هم افزایی حاصل از ادغام و تملیک با استفاده از شبیه سازی مونت کارلو و رویکرد اختیارات واقعی است. در این مقاله از رویکرد بهینه سازی تصادفی و روش شبیه سازی مونت کارلو ...  بیشتر هدف مقاله حاضر الگویی برای ارزشگذاری هم افزایی حاصل از ادغام و تملیک با استفاده از شبیه سازی مونت کارلو و رویکرد اختیارات واقعی است. در این مقاله از رویکرد بهینه سازی تصادفی و روش شبیه سازی مونت کارلو به منظور محاسبه هم افزایی حاصل از ادغام و تملیک در دوره زمانی 1388-1397 استفاده شده است. جامعه آماری مطالعه حاضر مربوط به داده های آماری مربوط به معاملات ادغام و تملیک از اطلاعیه های عرضه عمده سهام مدیریتی کنترلی شرکت بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران از سال 1388 تا 1397 بوده است. نتایج بدست آمده از برآورد الگوی تحقیق بیانگر این بود که ادغام تملیک نوعی رشد در فعالیت‌ها وعملیات شرکت به شمار می‌رود که باعث متنوع‌تر شدن فعالیت‌های شرکت می‌شود و ازجمله استراتژی‌های شرکت‌ها جهت افزایش موقعیت رقابتی و یک تصمیم مهم و استراتژیک در مدیریت مالی تلقی می‌شود. نتایج بدست آمده بیانگر آن بود که هم افزایی هزینه‌ها و درآمد منجر به افزایش در NPV مربوط به کل هم افزایی‌ها می-شود. با توجه به نتایج بدست آمده و به ویژه بخش پیامدهای ناشی از بکارگیری راهبردها، پیشنهاد می‌گردد تا شاخص بدست آمده در مورد شرکت‌های نمونه تحقیق مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفته تا تغییرات واقعی مربوط به فرآیند ادغام و تملیک در شرکت‌ها و استراتژی‌های مورد انتخاب ارزیابی گردد.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

44. بررسی اثرات نامتقارن کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب؛ رویکرد NARDL-PMG

بهروز ناظمی؛ حسین شریفی رنانی؛ سعید دائی کریم زاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  از آنجا که نوسانات نرخ ارز هم بخش تقاضای کل اقتصاد (از طریق کانال خالص صادرات) و هم بخش عرضه را (از طریق کانال کالاهای واسطه‌ای وارداتی) تحت تأثیر قرار می‌دهد، بررسی اثرات آن بر تولید بسیار حائز اهمیت ...  بیشتر از آنجا که نوسانات نرخ ارز هم بخش تقاضای کل اقتصاد (از طریق کانال خالص صادرات) و هم بخش عرضه را (از طریق کانال کالاهای واسطه‌ای وارداتی) تحت تأثیر قرار می‌دهد، بررسی اثرات آن بر تولید بسیار حائز اهمیت بوده و می‌تواند توصیه‌های سیاستی مناسبی برای مدیریت تقاضای اقتصاد کشور ارائه نماید. هدف مقاله حاضر بررسی اثرات نامتقارن کوتاه‌مدت و بلندمدت نرخ ارز بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب با استفاده از رویکرد NARDL-PMG بود. برای این منظور از اطلاعات آماری کشورهای منتخب برای دوره زمانی 2018-1990 استفاده گردید. در این مطالعه با استفاده از روش خودهمبسته با وقفه های توزیعی غیرخطی شوک های مثبت و منفی نرخ ارز استخراج شده و در قالب روش داده های پنلی اثرات آن بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده بیانگر این بود که شوک های مثبت و منفی نرخ ارز اثرات نامتقارن و متفاوتی بر تولید ناخالص داخلی کشورها داشته است. نتایج نشان داد که شوک های مثبت نرخ ارز و افزایش در آن منجر به کاهش در تولید ناخالص داخلی شده و شوک های منفی و کاهش در نرخ ارز منجر به افزایش در تولید ناخالص داخلی کشورهای شده است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

45. تاثیر جذب سرریز فن آوری و جهانی شدن بر تاب آوری اقتصادی

صفیه پورمتقی آلمانی؛ ابوالفضل شاه آبادی؛ نادر مهرگان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  آسیب‌‌پذیری اقتصادی کشورها در اثر وقوع بحران‌‌های اقتصادی و مالی آن‌‌ها را ملزم می‌‌‌‌کند تا با اتخاذ تدابیر اقتصادی و رفاهی در جهت رویارویی و مدیریت بحران‌های جدید گام بردارند و با در نظر‌‌گرفتن ...  بیشتر آسیب‌‌پذیری اقتصادی کشورها در اثر وقوع بحران‌‌های اقتصادی و مالی آن‌‌ها را ملزم می‌‌‌‌کند تا با اتخاذ تدابیر اقتصادی و رفاهی در جهت رویارویی و مدیریت بحران‌های جدید گام بردارند و با در نظر‌‌گرفتن شرایط کنونی، برنامه‌ریزی و سیاست‌‌گذاری صحیح انجام دهند. در نتیجه آمادگی برای مواجهه با این تغییرات و مخاطرات و بهره‌‌برداری از فرصت‌‌های آن و سرمایه‌‌گذاری در جهت ارتقای تاب‌‌آوری‌‌اقتصادی به منظور مقابله با مخاطرات پیش‌‌روی یک اقتصاد، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. جذب سرریز فن آوری و جهانی شدن عواملی هستند که می‌توانند با تاثیر بر توان مقابله با شوک‌های خارجی، بر آثار منفی شوک‌های بیرونی و در نتیجه بر تاب‌آوری اقتصادی تاثیرگذار باشند. بنابراین پژوهش حاضر در صدد بررسی تاثیر جذب سرریز فن آوری و جهانی شدن بر تاب‌آوری اقتصادی طی دوره زمانی 2016-2007 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته(GMM) است. نتایج حاکی از تاثیر مثبت و معنادار جذب سرریز فن‌آوری از دو کانال واردات و سرمایه گذاری مستقیم-خارجی و جهانی‌شدن بر تاب‌آوری اقتصادی است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

46. بررسی اثر سیاست مالی بر سیکل های تجاری در ایران

فرشته عبدالهی؛ علیرضا اقبالی؛ عبدالخالق غبیشاوی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  در گذشته اعتقاد بر این بود که سیاست های مالی نقش موثری را در سیکل‌های تجاری ایفا نمی کنند.لیکن بحرآن‌های بوجود آمده در سراسر دنیا طی دهه اخیر توجه محققین و پژوهشگران را به سمت سیاست های مالی جلب کرده ...  بیشتر در گذشته اعتقاد بر این بود که سیاست های مالی نقش موثری را در سیکل‌های تجاری ایفا نمی کنند.لیکن بحرآن‌های بوجود آمده در سراسر دنیا طی دهه اخیر توجه محققین و پژوهشگران را به سمت سیاست های مالی جلب کرده است.این مقاله نیز می کوشد به بررسی اثر سیاست مالی بر سیکل‌های تجاری ایران طی سال‌های 1396-1344 بپردازد.بر این اساس در پژوهش حاضر نقش متغیر سیاست مالی در کنار مجموعه ای از متغیرهای کلان اقتصادی در ایجاد سیکل‌های تجاری،در قالب یک مدل خود توضیح برداری ساختاری(SVAR) بررسی می‌شود.در این راستا از مخارج دولت به عنوان شاخصی برای سیاست مالی استفاده می‌شود و متغیرهای نرخ رشد تولید ناخالص داخلی،نرخ رشد حجم حقیقی پول،نرخ رشد واردات کالاها به عنوان متغیرهای کلان در نظر گرفته می‌شوند. نتایج حکایت از آن دارد که شوک ساختاری مخارج دولت تاثیر منفی بر سیکل تجاری بر جای گذاشته است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

47. تاثیر سیاست‌های هماهنگ پولی و مالی بر مؤلفه های اقتصاد کلان در ایران

سیدجواد عمادی؛ ناصر الهی؛ سیدضیاالدین کیاالحسینی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  هماهنگی در سیاست‌های پولی و مالی در حقیقت سیاست توام با هماهنگی بخش پولی و مالی که در نهایت تابع هدف مشترک را ماکزیمم نمایند. بر این اساس هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر هماهنگ‌سازی سیاست‌های پولی و مالی ...  بیشتر هماهنگی در سیاست‌های پولی و مالی در حقیقت سیاست توام با هماهنگی بخش پولی و مالی که در نهایت تابع هدف مشترک را ماکزیمم نمایند. بر این اساس هدف اصلی این مقاله بررسی تاثیر هماهنگ‌سازی سیاست‌های پولی و مالی در فضای بازی همکارانه‌ بر مولفه های اقتصاد کلان است که در آن دولت به صورت رهبر و بانک مرکزی به صورت پیرو عمل نموده و تاثیر آن بر متغیرهای کلان اقتصادی شامل تورم، بیکاری، رشد اقتصادی و همچنین شاخص بازار بورس تهران بررسی و با وضعیتی که این دو نهاد به صورت غیرهمکارانه عمل نمایند مقایسه شده است. این مقاله با استفاده از روش SVAR برای بررسی و آزمون هماهنگی‌ سیاست‌های پولی و مالی در بازه زمانی 1357 تا 1395 استفاده می‌کند. . نتایج نشان می‌دهد سلطه بخش مالی به عنوان رهبر، بر بخش پولی که برابر ۳۱۲/۰ مثبت است که به عنوان پیرو سبب شده تا در زمان اعمال سیاست‌ها، نرخ تورم به اندازه ۲۶۷/۰ افزایش و نرخ بیکاری ۰۱۶/۰- کاهش یابدو همین امر سبب افزایش شکاف تولید ناخالص داخلی به اندازه ۵۸/۰ در دوره مورد مطالعه شده است.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

48. دوباره خوانی رابطه بهره و ربا

کامران ندری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1399

چکیده

  دیدگاه رایج در بانکداری اسلامی، بهره را معادل ربا تعریف می‌کند. این مقاله به ارزیابی مجدد گزاره "بهره همان ربا است."، اختصاص دارد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که بهره یک مفهوم اصیل، طبیعی و فراگیر است ...  بیشتر دیدگاه رایج در بانکداری اسلامی، بهره را معادل ربا تعریف می‌کند. این مقاله به ارزیابی مجدد گزاره "بهره همان ربا است."، اختصاص دارد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که بهره یک مفهوم اصیل، طبیعی و فراگیر است و به دو شکل «بهره طبیعی» و «بهره بانکی» در اقتصاد اثر گذار است. علاوه بر این، در دنیای واقعی و در عمل، بهره در اغلب قراردادهای منعقده میان اشخاص، بویژه در قراردادهایی که به نوعی در آن منبع حاضر با منبع آتی مبادله می‌شود، وجود دارد؛ که می‌توان از آن به «بهره قراردادی» تعبیر کرد. بهره در ذات خود ربا محسوب نمی‌شود، بلکه آنچه از دقت در آیات و روایات می‌توان بدست آورد نشان می‌دهد که بر خلاف دیدگاه رایج مطلق بهره ربا نیست و مفهوم ربا مرتبط با «بهره قراردادی ناعادلانه» و «انباشت غیر طبیعی بدهی» در طول زمان است، که شناسایی آن تنها از مداقه در نحوه توزیع ریسک میان طرفین قرارداد میسر می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله

علمی - پژوهشی

49. بررسی اثرات متقابل بی‌ثباتی سیاست‌های پولی، مالی و نرخ ارز حقیقی در اقتصاد ایران کاربردی از مدل‌هایVARوGARCH

الهام حسینی؛ یونس نادمی؛ حمید آسایش؛ سید حسین سجادی فر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مرداد 1399

چکیده

  نیل به رشد اقتصادی و ثبات قیمت‌ها از طریق سیاست‌های پولی، مالی و ارزی نیازمند هماهنگی است. هدف این مقاله بررسی رابطه متقابل بی‌ثباتی‌ این سیاست‌ها در ایران در دوره 1357-1396 با استفاده از روش VAR بود. بدین ...  بیشتر نیل به رشد اقتصادی و ثبات قیمت‌ها از طریق سیاست‌های پولی، مالی و ارزی نیازمند هماهنگی است. هدف این مقاله بررسی رابطه متقابل بی‌ثباتی‌ این سیاست‌ها در ایران در دوره 1357-1396 با استفاده از روش VAR بود. بدین منظور بی‌ثباتی متغیرهای درآمدهای مالیاتی و مخارج دولت، حجم نقدینگی، نرخ بهره و نرخ ارز حقیقی با استفاده از مدل EGARCHبرآورد شد. سپس با استفاده از آزمون پاسخ به شوک-ها، اثرات متغیرها بر همدیگر ارزیابی شد. نتایج آزمون پاسخ به شوک‌ها نشان داد که در بلندمدت بی‌ثباتی سیاست پولی (حجم نقدینگی) تاثیر مستقیم بر بی‌ثباتی سیاست مالی دارد. همچنین بی‌ثباتی سیاست مالی تاثیر منفی بر بی‌ثباتی سیاست پولی (حجم نقدینگی) دارد، ولی بر بی-ثباتی نرخ بهره تاثیرگذار نبوده است. بر اساس نتایج بی-ثباتی سیاست مالی (مخارج دولت) منجر به افزایش بی‌ثباتی نرخ ارز حقیقی و بی‌ثباتی سیاست پولی (حجم نقدینگی) نیز تاثیر منفی بر بی‌ثباتی نرخ ارز حقیقی دارد. بنابراین ملاحظه می‌شود سیاست‌های مالی ناشی از مخارج دولت و سیاست-های پولی ناشی از حجم نقدینگی بر روی هم تاثیر گذار می-باشد. همچنین بر بی‌ثباتی نرخ ارز حقیقی نیز اثرات معناداری در بلندمدت دارند.

---

• مشاهده مقاله